خلاصة:
فراخواندن اجباری امام رضا علیه السّلام به طوس منجر به مهاجرت عدة زیادی از سادات به ایران شد. یکی از این سادات حضرت احمد بن موسی علیه السّلام است که برای یاری امام رضا علیه السّلام با کاروانی از خاندان خود از مدینه به ایران هجرت کرد و در نهایت در غرب شیراز توسط حاکم این شهر به شهادت رسید؛ مدفون شدن پیکر مطهر آن حضرت در شیراز و کشف مقبرة ایشان بعد از قرنها و نیز ساخت بقعة ایشان در این شهر به نقطة تحولی تبدیل شده که شیراز و مردمان آن را به لحاظ سیاسی تحت تاثیر خود قرار داده است. مرقد مطهر حضرت شاهچراغ علیه السّلام از لحاظ سیاسی تاثیرات عمیقی بر این شهر گذاشته است. این بارگاه در طول تاریخ، شاهد بسیاری از حوادث سیاسی این مرز و بوم و به خصوص حوادث شیراز بوده است. نقش این بقعة مطهر در اوضاع سیاسی این شهر بسیار پررنگ و محسوس میباشد. در وقایع سیاسی ایران، شیراز، مرکزی برای فرماندهی نیروها، اجتماع معترضان سیاسی و بسیج تودههای اجتماعی بوده است. از تاثیرات سیاسی حرم حضرت شاهچراغ علیه السّلام در شیراز میتوان به موارد زیر اشاره کرد: بست نشینی، تحصن و تجمع در بقعة حضرت در زمان استیلای افاغنه، حکومت قاجار، نهضت تنباکو، کودتای ژاندارمری سال 1334 ه. ق و نقش پررنگ بقعه در پیروزی انقلاب اسلامی.
ملخص الجهاز:
یکی از این سادات حضرت احمد بن موسی است که برای یاری امام رضا با کاروانی از خاندان خود از مدینه به ایران هجرت کرد و در نهایت در غرب شیراز توسط حاکم این شهر به شهادت رسید؛ مدفون شدن پیکر مطهر آن حضرت در شیراز و کشف مقبرة ایشان بعد از قرنها و نیز ساخت بقعة ایشان در این شهر به نقطة تحولی تبدیل شده که شیراز و مردمان آن را به لحاظ سیاسی تحت تأثیر خود قرار داده است.
چون معتمدالدوله حاکم فارس به اعتراضات توجهی نکرد، مردم به همراهی علما و تجار در شاهچراغ بست نشستند و سید علی اکبر در یکی از سخنرانیهای خود در حرم اعلان جهاد عمومی داد (تیموری، 1361، ص70).
اگر چه به قول ابراهیم تیموری تبعید علی اکبر فال اسیری به عراق یکی از خطاهای بزرگ امین السلطان بود، زیرا به زعم وی همو بود که سرانجام میرزای شیرازی را برای اخذ تصمیم نهایی (تحریم) آماده کرد (تیموری، 1361، ص73) ولی با وجود این طبق گزارشهای خفیه نویسان انگلیسی منع استفاده از محصولات دخانی در شیراز توسط واعظان بقعة احمدبن موسی در 20 ربیع الثانی 1309 هجری و قبل از تحریم میرزای شیرازی مطرح شده بود (سعیدی سیرجانی، 1361، ص391).
3. بست نشینی و تحصن در بقعه ازآغاز انقلاب مشروطه تا استبداد صغیر اولین جرقههای مشروطه خواهی در شیراز در اعتراض به تعدیات حاکم فارس شعاع السلطنه در سال 1323 هجری و مقارن با اعتراضات آزادیخواهان علیه استبداد قاجاری آغاز شد (قائم مقامی، 1359، ص40).