خلاصة:
این نوشتار بهدنبال بررسی رابطه بین شاخصهای اقتصادی پنج کشور همسود قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و قرقیزستان و تاجیکستان و نقش آنها در گرایش بهسمت اسلام افراطی در آسیای مرکزی است. از این منظر پس از ارائه رویکردهای نظری برای تبیین موضوع با استفاده از روش کمی و از نوع تحلیل ثانویه با رجوع به آمار و ارقام شاخصهای توسعه اقتصادی منتشرشده در سایت موسسه مطالعات بینالملل فنلاند (2015) آن را بررسی میکنیم. پرسش اساسی نوشتار حاضر آن است که آیا بین شاخصهای اقتصادی و گرایش به اسلام افراطی در آسیای مرکزی رابطهای وجود دارد؟ فرضیه اول: «بین شاخصهای توسعه اقتصادی کشورهای همسود که داعش از میان آنها عضوگیری کرده است؛ تفاوت معناداری وجود دارد». فرضیه دوم: «بین شاخصهای توسعه اقتصادی کشورهای همسود مورد بررسی و گرایش به گروه داعش رابطه معناداری وجود دارد». یافتههای پژوهش نشان میدهد: 1. میان شاخصهای اقتصادی همچون نرخ بیکاری، درصد جمعیت زیر خط فقر، شاخص انجام فعالیتهای تجاری، سرانه تولید ناخالص داخلی و امتیاز آزادی اقتصادی تفاوت معناداری در پنج کشور مورد بررسی وجود دارد؛ 2. میان شاخصهای اقتصادی مانند نرخ بیکاری، شاخص انجام فعالیتهای تجاری، سرانه تولید ناخالص داخلی و امتیاز آزادی اقتصادی و گرایش به گروه داعش در پنج کشور مورد بررسی رابطه و همبستگی معناداری وجود دارد. در این میان، شاخص امتیاز آزادی اقتصادی و سرانه تولید ناخالص داخلی به ترتیب با میزان همبستگی 31/ 0- و 13/ 0- بیش از سایر شاخصهای اقتصادی، همبستگی معناداری را در گرایش شهروندان به گروه داعش نشان میدهند. سرانجام عامل توسعه اقتصادی (شاخص کل) با میزان 57/ 0- بیانگر همبستگی بهنسبت قوی این عامل با گرایش شهروندان به گروه داعش است.
ملخص الجهاز:
(رجوع شود به تصویر صفحه) همان گونه که يافته هاي جدول ٤ ميانگين رتبه ها و نيز سطح معناداري ضريب کي دو آزمون کروسکال واليس نشان مي دهد بين رتبۀ درصد جمعيت زيرخط فقر برحسب تعداد جنگجويان کشورهاي هم سود عضو گروه داعش تفاوت معناداري در سطح خطاي ٠/٠١ وجود دارد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) همان گونه که يافته هاي جدول ٥ مربوط به ميانگين رتبه ها و نيز سطح معناداري ضريب کي دو آزمون کروسکال واليس نشان ميدهد، بين رتبه نرخ انجام فعاليـت هـاي تجـاري برحسـب تعداد جنگجويان کشورهاي هم سود عضو گروه داعش تفاوت معناداري در سطح خطاي ٠/٠١ وجود دارد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) همان گونه که يافته هاي جدول ٧ مربوط به ميانگين رتبه ها و نيز سطح معناداري ضـريب کـي دو آزمون کروسکال واليس نشان مي دهد، بين رتبۀ امتياز آزادي اقتصـادي برحسـب تعـداد جنگجويـان کشورهاي هم سود عضو گروه داعش تفاوت معنـاداري در سـطح خطـاي ٠/٠١ وجـود دارد.
همان گونه که يافته هاي جدول ٨ ميانگين رتبه هـا و نيـز سـطح معنـاداري ضـريب کـي دو آزمون کروسکال واليس نشان مي دهد بين رتبۀ امتياز عامل توسـعۀ اقتصـادي برحسـب تعـداد جنگجويان کشورهاي هم سود عضو گروه داعش تفاوت معناداري در سطح خطاي ٠/٠١ وجود دارد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) همان گونه که يافته هاي جدول ٩ نيز نشان مـي دهـد بـين شـاخص هـاي توسـعۀ اقتصـادي کشورهاي هم سود مورد بررسي و گرايش بـه گـروه داعـش رابطـه و همبسـتگي معنـاداري در سطح خطا ٠/٠١ وجود دارد.