خلاصة:
هرگونه مداخله در شهر اثرات مثبت و منفی زیادی بر ابعاد مختلف زندگی شهروندان مانند کیفیت زندگی، سرمایه ی اجتماعی و... خواهد داشت. میدان های میوه و تره بار و هایپرمارکت ها نیز به عنوان پروژه های اقتصادی نوعی مداخله در زندگی شهری محسوب می شوند. تا کنون در ایران مطالعات منسجمی در باره ی سنجش تأثیرات مثبت و منفی این پروژه ها بر شبکه های اجتماعی محلی صورت نگرفته است. بر این اساس مساله ی پژوهش حاضر این بود که اثرات میدان های میوه وتره بار و هایپرمارکت در اجتماع محلی و بویژه در مناسبات و تعامالت اجتماعی محله ای مورد سنجش قرار دهد. در این پژوهش از دو روش بررسی اسنادی و پیمایش استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ی محقق ساخته است که از اعتبار صوری برخوردار است. جامعه ی آماری مراجعان به میدان میوه شهران و هایپراستار واقع در منطقه ی پنج شهر تهران است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 380 نفر به دست آمد و دسترسی به افراد نمونه با نمونه گیری سیستماتیک صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل نیز از آزمونهای تی مستقل و همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج آزمون تی مستقل حاکی از آن است که تعاملات اجتماعی در دو فضای میدان های میوه وتره بار و هایپراستار متفاوت است. به بیان دیگر شهروندان بر این باورند که بازارهای محلی میدان های میوه و تره بار تقویت کننده ی تعاملات اجتماعی است. در نهایت تعاملات در قالب شبکه های واقعی اجتماعی خود به عنوان بستری است که سرمایه ی اجتماعی سطح محله ای در آن متولد می شود.
ملخص الجهاز:
گرچه در باره ی عوامل مؤثر بر شبکه ها و انسجام اجتماعی و راه های ارتقاء سرمایه اجتماعی در محلات شهر تهران مطالعات مختلفی صورت گرفته است اما در باره ی میدان های میوه وتره بار و هایپر مارکت ها و اثر آن بر تعاملات اجتماعی مطالعه ای صورت نگرفته است و تحقیقات انجام شده نیز بیش تر به جنبه های اقتصادی و رضایت مندی شهروندان توجه کرده و به تأثیرات اجتماعی فضاهای اقتصادی توجه چندانی نشده است .
این پیمایش نشان می دهد که وجود فضاهای عمومی در جامعه ی فلسطین باعث شده است که اعتماد و شبکه های اجتماعی شکوفا شوند و پیشرفت اقتصادی را برای افراد، شرکت ها، محله ها به همراه داشته باشد.
بنابراین بر پایه ی آنچه گفته شد، احداث میدان میوه و تره بار در سطح محلات از یک سو بسترسازی برای عدالت اجتماعی و شهروندی و از سوی دیگر بستر سازی برای تعاملات و همبستگی اجتماعیاست ؛ به این ترتیب که ارائه ی محصولات ارزان قیمت امکان دسترسی خانوارهای شهری را به مواد خوراکی به عنوان یکی از نیازهای اساسی زندگی تأمین می کند و از سوی دیگر زمینه ی شکل گیری شبکه های اجتماعی محله ای را فراهم میکند.
در این تحقیق در پی بررسی تأثیرات میدان میوه وتره بار و هایپر مارکت بر سطح تعاملات اجتماعی درون محله ای بودیم چرا که امروزه مدیریت شهری بیشتر به دنبال کسب سود ناشی از اقدامات توسعه ای است و کمتر به تأثیر اجتماعی این اقدامات بر شهروندان و روابط بین آنها و نیز زندگی روزمره شان توجه دارد.