خلاصة:
سنّت «ترکیّه» که وهابیها با استناد به آن ادعا میکنند هر کاری را که پیامبر ترک کرده و صحابه و تابعین نیز آن را انجام ندادهاند، ترک آن سنت هست و انجام آن بدعت میباشد. آنها قرائنی را برای شناخت این امر بیان میکنند که از چند جهت قابل خدشه میباشد:
اولا: قرائنی که برای حجیت آن بیان میکنند، قابل احراز نیست؛ چون لازمه آن، آگاهی از تمام حالات و نیات پیامبر میباشد.
ثانیا: این قرائن مفید حکم بدعت نیستند.
ثالثا: وهابیان به مبانی خودشان در این زمینه پایبند نیستند و در مصادیقی که با استناد به سنت ترکیّه، حکم به بدعت بودن آنها میکنند، ضوابطی که بیان کردهاند را رعایت نمیکنند و بسیاری از کارهای مسلمانان را بدعت میدانند.
ملخص الجهاز:
در این تحقیق میخواهیم حجیت سنت ترکیه و نیز قرائن و قیود به کار رفته در تعریف آن را نقد و بررسی کنیم تا روشن شود که آیا این قرائن قابل احراز هستند یا نه؟ و بر فرض که احراز شوند، آیا مفید حکم میباشند؟ مصادیقی که با استناد به سنت ترکیه، حمل بر بدعت میکنند، آیا با این قیود انطباق دارد یا نه؟ با تبیین دقیق این موضوع، معلوم خواهد شد که بسیاری از کارهای مسلمین که وهابیت آنها را بدعت میدانند، اصلا بدعت شمرده نمیشوند.
6 میتوان همه این تعاریف را در تعریف ذیل خلاصه کرد: «أن یسکت النبی( عن الفعل غیر الجبلی، مع قیام المقتضی، و عدم المانع، و أن لا یکون المتروک حقا للغیر»؛ 7 پیامبر ( درباره عملی که از امور غیرفطری است و حق غیر هم نیست، با وجود فراهم بودن شرایط و مقتضی آن و نبود مانعی در برابر آن، سکوت کند و آن را ترک کرده باشد.
اینکه آیا فقط ترک شخص پیامبر( حجت است یا اینکه تروک صحابه و تابعین هم جزء آن شمرده میشود، دو نظر میان موافقان سنت ترکیه وجود دارد: برخی تأکید دارند که فقط ترک پیامبر حجیت دارد؛ 1 ولی بسیاری از آنها تروک صحابه و تابعین را نیز حجت میدانند و میگویند: کاری که پیامبر ترک کرده و صحابه و تابعین انجام ندادهاند، باید ترک شود و انجام دادن آن بدعت است.