خلاصة:
بافتهای فرسوده شهر بهبهان تلفیقی از فرصتهای ویژه و شرایط بحرانی عدیدهای است که در نهایت تبدیل به یکی
از پیجیدهترین صورت مسئلهها برای مدیریت شهری شده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخصهای
مور در گونه شناسی بافت شهری بهبهان بهمنظور برنامهریزی برای این بافت در حال تحول. بدین منظورء پژوهش با
استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی ابتدا به تدوین چهارچوب نظری گونه شناسی و شکل شناسی محلات شهر بهبهان
میپردازد. هدف از این پژوهش» گونهشناسی مراکز محلات بهبهان است که بهصورت ارگانیک ساخته شدهاند و در پی
آن به معیارهای گونه شناسی در طراحی مرکز محله جدیدی بهعنوان محله برنامهریزیشده میپردازیم» مبانی نظری
تحقیق و عوامل و مولفههای مور بر گونه شناسی مراکز محلهء برگرفته از آثار اندیشمندان در زمینه شهرسازی درباره
محلات شهری است. مدل ارزیابی در قالب پنج مژلفه اصلی کالبدی, اجتماعی, عملکردی, ادراکی و ترافیکی صورت
گرفته است» روش تحقیق در حوزه میدانی و اسنادی با استفاده از پرسشنامه, مشاهده, تحلیل ابعاد کالبدی محلات,
تکنیک ،swot هست. پس از گونه شناسی محلات به شناخت شهرستان بهبهان و مراکز محلات بافت قدیم بهبهان
در قالب موّلفههای عملکردی, کالبدی و اجتماعی پرداخته شد و درنتیجه بر اساس اطلاعات بهدستآمده به
اهداف، راهبرد و سیاست ها و یا دستورالعمل های اقدامی می پردازیم.
ملخص الجهاز:
هر چند در مورد سودمند بودن همه جانبهی گونه شناسی جای تردید است اما آن رامی توان به سه منظور مفید دانست: اول، ابزار توصیف ساختار شهری برحسب ویژگیهای مختلف؛ دوم، ابزار تحلیل و ایجاد ارتباط میان داده های زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی با گونه های مختلف تعریف شده و تحلیل آنها؛ و سوم، ابزار برنامه ریزی با تأمین درک عمیق از گونه های شهری، که راه را برای برنامه ریزی و طراحی مناسب تر در سطح خرد و کلان هموار می نماید(Radberg,1996: 386).
استفاده از آبهای سطحی و آب رسانی به محله ها توسط مادی ها، جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب و همچنین جهت گیری و تناسبات منطقی بنا نسبت به شعاع تابشآفتاب وجهت گیری مناسب برایجذب بیشترین میزان حرارت و نور خورشید درزمستان وبالعکس جذب کمترین مقدارحرارت در تابستان، انتخاب شکل و فرم صحیح بنا و حیاطهای مرکزی آن با توجه به نوع پوشش گیاهی و حرکت آب در سطوح ( تبخیر و تلطیف هوا)؛ اجزاء اصلی تشکیل دهنده یک معماری پایدار به شمار می روند که به طور هوشمندانه در ساختار ابنیه شهرهای تاریخی و محلهها از طرف معماران به اجرا در آمده است.
ضمن گونه شناسی محلات مورد مطالعه به بررسی معیارهای طراحی برای محله جدید پرداخته شد و طی پرسشنامه ای که از اهالی محل صورت گرفت به این نتیجه رسیدیم که مرکز محله ای تجاری با فعالیت های اقتصادی عمده و با توجه به متوسط درآمد ساکنین این محله طراحی گردد به طوری که نه تنها نیازهای محله را برآورده سازد، بلکه از رفت و آمدهای بیهوده به مرکز اصلی شهر برای خریدهای روزانه و به وجود آمدن ترافیک جلوگیری کند.