خلاصة:
در نوشتار حاضر، روند و جریان حضور سادات در شبهقاره هند در عصر ترکان و تحولات سیاسی - مذهبی و اجتماعی ناشی از این حضور بررسی شده است. سادات یکی از مهمترین طبقاتی بودند که در مسیر تحولات سیاسی - نظامی مسلمانان در سرزمین هند، به این شبهقاره راه یافتند. آنان با نفوذ کلام و منش انسانی خود، موجب شدند تا هندیان عقایدشان را بپذیرند و قدرت دینی و نفوذ اجتماعیشان، سبب گردید که سلاطین سنیمذهب هرگز خود را بینیاز از آنان ندانند. سادات با توجه به جایگاه دینی خود در جهان اسلام، موفق به ترویج اسلام و مذهب تشیع در شبهقاره شدند و با ایفای نقش در مسائل اجتماعی جامعه هند و شرکت در رقابتهای سیاسی، جایگاه خود را نزد سلاطین و مردم مستحکم نمودند. مسأله پژوهش حاضر، شناسایی نخستین سادات و چگونگی استقرارشان در مناطق مختلف هند و بررسی جایگاه آنان در جامعه و دستگاه سیاسی حکام شبهقاره و به طور کلی تحولات سیاسی - اجتماعی از آغاز ورودشان تا پایان عصر ترکان با روش بررسی تاریخی و توصیفی - تحلیلی است.
ملخص الجهاز:
مسلمانان اندکي بعد از تسخير هرات در سال 44 هجري، به طرف کابل پيش راندند و به شهر مولتان نيز رسيدند ولي اين سفر هيچ وقت صورت تصرف دائم پيدا نکرد؛ اما سفرهاي دريانوردان مسلمان که از طرف جنوب در قرن اول هجري مکرر تا دهانه رود سند صورت گرفت، آنها را در درون خاک هند پيش برد.
بر اساس منابع نوشتهشده در اين دوره، به نظر ميرسد سادات که مدتها قبل به هند وارد شده بودند، به عنوان يک عنصر اجتماعي مهم و قابل احترام از طرف مردم و حکما در اين عصر پذيرفته شده و در بسياري از مسائل سياسي، اجتماعي، اقتصادي و علمي نقش ايفا کردهاند و داشتن امتياز نسبت با پيامبر9 در ميان مردم و سلاطين هند، جايگاهي ويژه را براي آنان موجب شده و اين ويژگي، آنها را در موقعيتي قرار داده که همواره مورد توجه و احترام جامعه هند باشند.
حضور نخستين سادات تأثيرگذار در هند يافتن نام اولين سيدي که به هند آمد و علت آمدنش ممکن نيست؛ اما آنچه مسلم است، سادات بر اثر اختلافات سياسي با دستگاه خلافت و يا به قصد مسائل اقتصادي و تجاري، مانند ديگر مهاجراني که راه هند را در پيش گرفتند، بعد از ورود به هند و استقرار در آن منطقه، علاوه بر فعاليتهاي سياسي - اقتصادي، به تبليغ دين و نشر معارف اسلامي و رواج فرهنگ و زبان خود در شبهقاره مشغول گشتند؛ هر چند بسياري نيز با هدف گسترش دين اسلام به هندوستان وارد شدند.