خلاصة:
در این مقاله به بررسی فلسفه و مبانی مجازات جلد (تازیانه) در فقه وحقوق بشر پرداخته شده است، یکی از مجازاتهای بدنی جلد می باشد که هم در قانون مجازات کشور ایران و هم در فقه جزایی اسلام به نحو شایستهای پرداخته شده است. این نوع از مجازات یکی از شایعترین و قدیمیترین مجازاتها بوده و تقریبا در تمام جوامع بشری برای تنبیه و ارعاب مجرمین در قبال ارتکاب برخی از اعمال ممنوعه وجود داشته است. جلد در اسلام به عنوان یک حکم امضایی مورد پذیرش قرار گرفته و اکنون در حقوق ایران به عنوان یکی از مجازاتهای اصلی شایع و مهم در قبال برخی از جرایم حدی و تعدادی از جرایم تعزیری و بازدارنده وجود دارد. در فقه جزای اسلامی تاکید بر اجرای فوری این حکم خود، حکایت از اهمیت و عنایت شارع مقدس در اجرای آن است. هر چند که در برخی از موارد تاخیر دراجرای حکم با توجه به مولفه زمان و مکان توسط حاکم شرع پذیرفته شده است. لازم به ذکر است پرداختن به ماهیت این مجازات به لحاظ تادیب و بازدارندگی شخص مجرم و همچنین ایجاد روحیه اطاعت پذیری از دستورهای شرع مقدس اسلام توسط افراد جامعه و تاثیر مطلوب از اجرای احکام الهی در سطح اجتماع اهمیت این موضوع را دو چندان میکند.
ملخص الجهاز:
این نوع از مجازات یکی از شایعترین و قدیمیترین مجازاتها بوده و تقریباً در تمام جوامع بشری برای تنبیه و ارعاب مجرمین در قبال ارتکاب برخی از اعمال ممنوعه وجود داشته است.
مجازات شلاق که یکی از شایعترین و قدیمی ترین مجازاتها است و تقریباً در اکثر جوامع بشری برای تنبيه و ارعاب مجرمین در قبال ارتکاب برخی از افعال ممنوعه وجود داشته است، در اسلام نیز به عنوان یک حکم امضایی و در موارد خاصی پذیرفته شده و اکنون نیز در حقوق ایران به عنوان یکی از مجازاتهای اصلی شایع و مهم در قبال ارتکاب برخی از جرایم حدی و تعدادی از جرایم تعزیری و بازدارنده وجود دارد.
(نوبهار، 1381، ص325) به همین جهت در اسناد و قطعنامههای بسیاری مورد توجه قرار گرفته است؛ در برخی از موارد، ممنوعیت اعمال این نوع مجازاتها به طور مشخص در یک سند بیان گردیدهاند و در بعضی موارد دیگر در اسناد مربوط به منع شکنجه و رفتارهای غیرانسانی، به ممنوعیت مجازاتهای ظالمانه، تحقیرآمیز و غیرانسانی تصریح گردیده است، که به برخی از مهمترین این موارد اشاره میگردد: 1) کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (1984)؛ در ماده 16 آن آمده است: «دولتهای عضو کنوانسیون متعهدند در قلمرو خود از اعمال دیگر رفتار یا مجازات های خشن، غیرانسانی و تحقیرکننده را که مشمول تعریف شکنجه موضوع ماده 1 نیست، نیز جلوگیری نمایند و مقررات مربوط به شکنجه را در مورد آنان اعمال نمایند.