خلاصة:
فقر روستایی چالش اساسی اکثر کشورهاست و کاهش آن مهمترین هدف توسعه پایدار روستایی محسوب میشود. پژوهش حاضر جهت محاسبه خط فقر بر حسب بعد خانوار در مناطق روستایی استان هرمزگان از دادههای تفصیلی بودجه خانوار طی سالهای 1380- 1396 استفاده نموده است. در این راستا پس از استخراج تابع مخارج غیرمستقیم از تابع مطلوبیت استونگیری، ویژگیهای خانوار از قبیل سن، جنسیت، وضعیت شغلی و تحصیلات در تابع مطلوبیت خانوار مدلسازی گردیده است و خط فقر از دو روش رگرسیون غیرخطی و پانل دو مرحلهای به ازای بعد خانوار ( 1 تا 10 نفر) برای سالهای 1391- 1396برآورد شده است. نتایج برآورد نشان میدهد توجه به ویژگیهای اقتصادی- اجتماعی خانوارهای روستایی بهخصوص بعد خانوار الزام اساسی محاسبات مربوط به خط فقرروستایی است و اثر بعد خانوار بر خط فقر بهصورت از پیش تعیینشده و سرانه موجب ایجاد تورش تخمین خط فقر میگردد به طوریکه میزان اختلاف خط فقر تک نفره ضرب در 10 و یک خانواده 10 نقره با روش محاسبه شده قابل تامل بوده که این اختلاف مربوط به وجود مصرف مشترک و بعد خانوار است لذا توصیه میشود جهت اثربخش بودن سیاستهای رفاهی و حمایتی خانوارها توسط برنامهریزان و سیاستگزاران ضمن کنترل تورم به مقوله بعد خانوار و خصوصیات آن توجه لازم صورت گیرد. همچنین با توجه به تمایزات مناطق روستایی استان هرمزگان جهت مبارزه با فقر از روشهای هدفگیری جغرافیایی بر اساس و یژگیهای اقتصادی اجتماعی خانوارهای روستایی استان استفاده شود به همین منظور تهیه نقشه مبارزه با فقر روستایی استان با توجه به معیارهای مطرح شده ضرورتی انکارناپذیراست.
ملخص الجهاز:
نتايج برآورد نشان ميدهد توجه به ويژگيهاي اقتصادي- اجتماعي خانوارهاي روستايي به خصوص بعد خانوار الزام اساسي محاسبات مربوط به خط فقرروستايي است و اثر بعد خانوار بر خط فقر به صورت از پيش تعيين شده و سرانه موجب ايجاد تورش تخمين خط فقر ميگردد به طوريکه ميزان اختلاف خط فقر تک نفره ضرب در ١٠ و يک خانواده ١٠ نقره با روش محاسبه شده قابل تامل بوده که اين اختلاف مربوط به وجود مصرف مشترک و بعد خانوار است لذا توصيه ميشود جهت اثربخش بودن سياست هاي رفاهي و حمايتي خانوارها توسط برنامه ريزان و سياستگزاران ضمن کنترل تورم به مقوله بعد خانوار و خصوصيات آن توجه لازم صورت گيرد.
اگرچه در سطح جهان مطالعات قابل توجهي در مورد فقر به ويژه فقر روستايي و مطالعات متعدد پيرامـون فقر اسـتان هـاي مختلف کـشور صورت گرفته است اما مطالعه موردي به اين مسئله نپرداخته است که با در نظر گرفتن بعد خانوار و ساير ويژگيهاي خانوار مانند سن ، تحصيلات ، موقعيت شغلي ، وضعيت تأهل را در سيستم مخارج خطي خانوار روستايي مبتني بر تابع مطلوبيت استون گيري با توجه به داده هاي ريز بودجه خانوار، فقر روستايي اين استان جنوبي کشور را برآورد نمايد.
اين مطالعه پس از پيشينه تحقيق و معرفي روش هاي مختلف برآورد خط فقر مطلق و نسبي ، سيستم مخارج خطي مبتني بر تابع مطلوبيت استون گيري را تصريح مدل اقتصادسنجي نموده و خط فقر مطلق و نسبي را به ازاي بعد خانوار در سطح خانوارهاي روستايي استان هرمزگان محاسبه کرده است .