خلاصة:
توجه به حفظ آثار تاریخی و بررسی آنان نه تنها نیازی فرهنگی است بلکه بهعنوان موضوعی اقتصادی و پاسخگو
به نیازهای توسعه نیز مطرح است. مجتمعهای زیستی سواحل خلیجفارس معماری ویژهای دارند که شاید بتوان
نمونههای کوچکی از آنها را در جزیره قشم و به خصوص روستای لافت یافت. آنچه معماری این منطقه را از دیگر
معماری بومی مجزا میکند. ترکیب عناصر فرمی و فضایی معماری ایرانی و عربی است که به شکل غریب و زیبایی
تولید شده و همچنان در حال بهرهبرداری است. لافت در گوشه شمال غربی جزیره قشم استحکام و یکپارچگی
کاملی در سیمای بافت خود دارد که ناشی از سلامت و دست نخوردگی کالبدی آن است. این مجتمع زیستی از
نشانههای هویت ملی و فرهنگی جزیرهنشینان محسوب میشود که نیازمند بازشناسی و معرفی بیشتر است. هدف
پژوهش پیش رو آن است که بر پایه منابع و استاد و شواهد تاریخی, روشهای ساخت ابزارها و ساختارهای
معماری بومی این بندر مورد بررسی قرار گیرد تا در این رهگذر بخشی از ارزشهای مجموعه مذکور روشن شود.
روش تحقیق در این پژوهش مطالعه توصیفی از روش تجربی است که با واکاوی پژوهشهای صورتگرفته در این
زمینه و نیز در نظر گرفتن شرایط خاص اقلیم گرم و مرطوب این منطقهء برای ارائه راهکارهایی بهمنظور استفاده
بهینه از تکنیکهای مورد استفاده در ساختوارهای بومی بافت مورد بررسی قرار گرفتهاند و در پایان به ارائه
شاخصههای معماری بومی در بافت و کالبدهای معماری لافت پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر
نشان میدهد روش چیدن و ترکیب فضاهای جزء از روش و سنتی پایدار پیروی میکند. همچنین بررسیهای
صورت گرفته بر روند توسعه بافت. نشاندهنده تاثیرات عمده مساجد بهعنوان مراکز محلهها در شکلگیری بافت
است. علاوه بر آن» همچنین از مطالعات صورت گرفته. میتوان نتیجه گرفت که افزایش جمعیت لافت بر تراکم آن
نیفزوده بلکه موجب رشد آن در خارج از لافت و به صورت منفصل شده است و شاید یکی از دلایل حفظ سلامت
بافت و ارگانیک بودن آن همین نکته باشد.
This study is intended to introduce the architecture specifications of Laft Port in Qeshm Island, in thesouth of Iran. Qeshm Island with the 1500 square km. is the largest island in Iran and in the Persian Gulf.Laft is a village in the rural area of Qeshm, in Hormozgan Province. The unique architectural features, aswell as the environmental context of Laft with its potential are among the reasons why Laft has beenselected for this research. Providing correct information about Laft could help to introduce the cultural andsocial potential. The general characteristics of Laft’s architecture is affected by the architecture of thecentral part of Iran and Arabic architecture of the Persian Gulf region of Iran, incorporating central courtyards, wind catchers, and arches. Professional readers with the architecture decorative elements and theplaster works take after Arabic architecture, while major physical elements of design reflect Iranianarchitecture. The most obvious architectural feature of the houses is their variously-sized windbreaks(wind towers). The people of Laft constructed these elements for cooling the inner space of the building insummer. The buildings of Laft are constructed close to each other, with winding and narrow alleys. Thevillage is in the Qeshm Island in Persian Gulf. The buildings in the background are dhows that aretraditional constructions which are still being constructed in the same traditional way by local materials.Their form is also visually appealing. The originality concealed in their chronic structures, refers to thetale of Iran's extensive culture. Their pure and innocent nature obviously affected the melodious anddecent traditional architecture. However, with development of industrial productions in Iran, thetraditional characteristics disappeared. The changes were more in urban areas while rural and remote sitesas the cases of Laft village remained safe and protected. Thus, this study aims to recognize the maincharacters of traditional architecture in the region and the ways to endure it in order to have a morevaluable architecture. Researching on “Laft” has totally gained an inclusive encouragement of the localresidents in order to regenerate their cultural values in the globalization era as a Free Economic zone.Another part was and entire revitalization in the coastal boundaries. The most serious part of the study wasthe public consciousness about the people’s social heritage. The aim of rehabilitating in laft is making aresidential background suitable for human habitation and to give confidence the local residents to keep onliving there. To approach the above goals, it`s needed for the constructors to be familiar with the regionalmaterials and specialties. This is in indeed important in coastal sites of the Persian Gulf. The researchmethod of this study is descriptive and analytical. Experimental methods are also utilized with particularattention to the climatic characters (muggy weather) of the Laft region. And finally, we have concludedthat: there, you can still find a kind of traditional build form with unique architectural style of the region.
ملخص الجهاز:
،مهدیه عابدی :،الهام رضوی ٥ بازشناخت بوم ساخت مجتمع های زیستی سواحل خلیج فارس دربندرلافت چکیده توجه به حفظ آثارتاریخی وبررسی آنان نه تنهانیازی فرهنگی است بلکه به عنوان موضوعی اقتصادی وپاسـخگو به نیازهای توسعه نیزمطرح است مجتمع های زیستی سواحل خلیج فارس معماری ویـژه ای دارنـدکـه شـایدبتـوان نمونه های کوچکی ازآنهارادرجزیره قشم وبه خصوص روستای لافت یافت آنچه معماری این منطقه راازدیگـر معماری بومی مجزامی کند،ترکیب عناصرفرمی وفضایی معماری ایرانی وعربی است که به شکل غریب وزیبایی تولیدشده وهمچنان درحال بهره برداری است لافت درگوشه شـمال غربـی جزیـره قـشم اسـتحکام ویکپـارچگی کاملی درسیمای بافت خودداردکه ناشی ازسلامت ودسـت نخـوردگی کالبـدی آن اسـت ایـن مجتمـع زیـستی از نشانه های هویت ملی وفرهنگی جزیره نشینان محسوب می شودکه نیازمندبازشناسی ومعرفی بیشتراسـت هـدف پژوهش پیش ِروآن است که برپایه منابع واسنادوشـواهدتـاریخی ،روش هـای سـاخت ،ابزارهـاوسـاختارهای معماری بومی این بندرموردبررسی قرارگیردتادراین رهگذربخشی ازارزش های مجموعه مذکورروشن شودروش تحقیق دراین پژوهش مطالعه توصیفی ازروش تجربی است که باواکاوی پژوهش های صورت گرفته درایـن زمینه ونیزدرنظرگرفتن شرایط خاص اقلیم گرم ومرطوب این منطقه ،برای ارائه راهکارهایی بـه منظـوراسـتفاده بهینه ازتکنیک های مورداستفاده درساختوارهای بومی بافت موردبررسـی قـرارگرفتـه انـدودرپایـان بـه ارائـه شاخصه های معماری بومی دربافت وکالبدهای معماری لافت پرداخته شده است ٢نتایج حاصل ازپـژوهش حاضـر نشان می دهدروش چیدن وترکیب فضاهای جزءازروش وسنتی پایـدارپیـروی مـی کنـدهمچنـین بررسـی هـای صورت گرفته برروندتوسعه بافت ،نشان دهنده تأثیرات عمدۀ مساجدبه عنوان مراکزمحله هادرشـکل گیـری بافـت است علاوه برآن ،همچنین ازمطالعات صورت گرفته ،می توان نتیجه گرفت که افزایش جمعیـت لافـت بـرتـراکم آن نیفزوده بلکه موجب رشدآن درخارج ازلافت وبه صورت منفصل شده است وشایدیکی ازدلایـل حفـظ سـلامت بافت وارگانیک بودن آن همین نکته باشد کلیدواژه ها: بندرلافت ،بوم ساخت ،مجتمع های زیستی ،مهارت های ساخت /٢استادگروه معماری وشهرسازی ،دانشکده هنرومعماری ،دانشگاه تربیت مدرس ،استان تهران ،شهرتهران E-mail:pourja_m@modares.