خلاصة:
«سعادت» و «نیکبختی»، از آرزوهای هر انسانیست که سرنوشت او بدان گره خورده است. در قرآن نیز، به دو گروه انسان اشاره شده؛ سعادتمند و بدبخت: « آن روز که (قیامت و زمان مجازات) فرا رسد، هیچکس جز به اجازه او سخن نمىگوید؛ گروهى بدبختند و گروهى خوشبخت!»
قرآن رستگاری انسان را در پیروی از خود میداند: «وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذی أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ و نورى را که با او نازل شده پیروى کردند، آنان رستگاراناند.» اسلام نیز برای تأمین سعادت فردی و اجتماعی، مردم را به اطاعت از قرآن و عترت فراخوانده است؛ حضرت رسول میفرماید: «یا أَیُّهَا النّاسُ إنّی تارِکُ فیکمُ الثَّقَلَینِ کِتابَ اللهِ وَ عِتْرَتی اهلِ بیتی فَتَمَسَّکُوا بِهِما لاتَضِلُّوا... .»
بر این اساس، پرداختن به سعادت و رستگاری انسان از دیدگاه آیات و روایات، امری بایستهاست. این نوشتار، میکوشد نقش اطاعت از قرآن و اهل بیت: در سعادت انسان را تبیین نماید.
ملخص الجهاز:
» پیروی از قرآن و ارتباط با آن، با اموری مانند قرائت، تدبر و تفسیر آن تأمین میشود؛ اما تمام این مراحل، مقدمه برای عمل به آن است که سعادت انسان را فراهم میکند.
نقش اهل بیت علیهم السلام در این باره، این است که ترجمان قرآن، حافظان و ناقلان سنّت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم هستند.
امام صادق علیه السلام فرمود: «به خدا سوگند، ما از روی هوای نفس سخن نمیگوییم و به آرای شخصی خود عمل نمیکنیم و سخنی را نمیگوییم جز آنکه خدای ـ عزّ و جلّ ـ گفته است 5 .
مرجعیت دینی مرجعیت علمی ائمه علیهم السلام ، زمینۀ مرجعیت دینی اهل بیت را فراهم میکند؛ یعنی هرچه را آنان دستور دادند، عمل و از هرچه نهی نمودند، پرهیز کنند؛ از این رو حضرت علی علیه السلام به معرفی اهل بیت پرداخت تا مردم احکام و مسائل اعتقادی و اخلاقی خود را اخذ و بدان عمل نمایند: «عترت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم جایگاه اسرار خداوندی و پناهگاه فرمان الهی و مخزن علم خدا و مرجع احکام اسلامی و نگهبان کتابهای آسمانی و کوههای همیشه استوار دین خدایند.
عقیده دارم محمد صلی الله علیه و آله وسلم پیامبر، رسول و آخرین پیامبران است و بعد از او پیامبری نخواهد بود و تا روز قیامت دین آن حضرت اسلام خواهد بود...
» 1 بر این اساس، حق این بود که مردم در عرصۀ سیاسی از ائمه علیهم السلام اطاعت و آنان را در تشکیل حکومت و استمرار آن حمایت کنند؛ زیرا رهبران الهی هستند که افراد سعادتمند تربیت مینمایند.