خلاصة:
گردشگری اجتماع-محور به دنبال ایجاد منافع اقتصادی - اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی، حفظ هویت و فرهنگ محلی و بهبود کیفیت زندگی جامعه به منظور رفع نیازهای نسلهای حال و آینده است. توسعه این نوع از گردشگری چنانچه با تقویت ظرفیتها و قابلیتهای زیرساختی جوامع محلی و توانمندی جامعه روستایی در استفاده از آنها صورت گیرد، دارای بیشترین منافع خواهد بود. این مقاله با رویکرد تحلیلی به بررسی تأثیر گردشگری اجتماع -محور بر توسعه جوامع روستایی از دیدگاه جامعه محلی میپردازد. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه و مطالعه میدانی در روستاهای هدف گردشگری (هجیج، شمشیر، نسمه و خانقاه) شهرستان پاوه، تعداد 365 پرسشنامه توزیع گردید و به وسیله نرم افزار اسپیاساس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گردشگری اجتماع-محور ارتقاء شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را در پی داشته و این شاخصها موجب توسعه روستایی شده است. تحلیل رگرسیون در بین متغیرهای مورد پژوهش نشان داد که در بین این شاخصها، شاخصهای بعد اقتصادی بالاترین نقش را در توسعه جامعه محلی ایفا کردهاند و در رتبه بعدی شاخصهای اجتماعی قرار دارند و شاخصهای فرهنگی و زیست محیطی در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. همچنین نتایج آزمون کندال تائوبی نیز رابطه توسعه جامعه محلی را با گردشگری اجتماع-محور مورد تأیید قرار داد.
Community-oriented tourism seeks to create economic benefits, preserve natural resources, protect the local culture, and improve the local community's quality of life, so that needs of the present and future generations are met. This type of tourism development would bear maximum benefits if the local communities' infrastructural potentials are strengthened, and the rural community's ability to use them is improved. Therefore, this descriptive-analytical study set out to examine the impact of community-oriented tourism on the development of rural communities from the perspective of the local community. To this end, 365 questionnaires were administered to the target tourism villages (namely Hajij, Shamshir, Nasmeh, and Khaneghah) located in Paveh city, using the SPSS software to analyze the collected data. The results showed that community-based tourism promoted economic, social, cultural, and environmental indicators, leading to rural development. Moreover, the regression analysis on the intended variables suggested economic indicators played the highest role in local community development, followed by social, cultural, and environmental indicators, respectively. Kendall's tau-b test results also proved a significant correlation between local community development and community-based tourism.
ملخص الجهاز:
تأثير گردشگري اجتماع - محور بر توسعه جوامع روستايي از ديدگاه جامعه محلي مورد مطالعه : روستاهاي هدف گردشگري شهرستان پاوه بهروز بادکو١، استاديار جغرافيا و برنامه ريزي شهري، موسسه آموزش عالي جهاددانشگاهي، کرمانشاه محمد قاسمي سياني، استاديار جغرافيا و برنامه ريزي روستايي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعي، جهاددانشگاهي، تهران سابق حسيني، دانشجوي کارشناسي ارشد برنامه ريزي گردشگري، موسسه آموزشي عالي جهاددانشگاهي کرمانشاه دريافت : ١٣٩٩/٨/١١ پذيرش : ١٤٠٠/١/٢٥ چکيده گردشگري اجتماع -محور به دنبال ايجاد منافع اقتصادي - اجتماعي، حفاظت از منابع طبيعي، حفظ هويـت و فرهنـگ محلـي و بهبود کيفيت زندگي جامعه به منظور رفع نيازهاي نسل هاي حال و آينده است .
Hall and Richard گردشگري از جمله انتخاب آن ها به عنوان روستاهاي هدف گردشگري، روستاي سـبز و سـالم ، برگـزاري جشنواره ها سالانه ، رويدادهاي موضوعي، ايجاد خانه هاي بوم گردي مناسب ، انتخاب شـده انـد و بررسـي و تحليل تاثير ايجاد گردشگري اجتماع -محور بر توسعه جامعه محلي از ديدگاه روستاييان انجام شـده اسـت بدين منظور سؤال اصلي پژوهش اين است که آيا توسعه گردشگري اجتماع -محـور در روسـتاهاي هـدف گردشگري شهرستان پاوه توانسته است به توسعه جوامع محلي در ابعاد اجتمـاعي، فرهنگـي، اقتصـادي و زيست محيطي بينجامد؟ بنابراين شناخت رابطۀ بين توسعه گردشگري اجتماع -محور و توسعه جامعه محلي ميتواند مؤلفـۀ مهمـي براي طرح راهکارها در جهت توسعۀ اين فعاليت و ارتقاي گردشگري اجتماع -محور در نواحي روستايي به شمار آيد.
همانگونـه کـه مشاهده شد پژوهش هاي زيادي در موضوع گردشگري به صـورت عـام و گردشـگري بـه مفهـوم خـاص اجتماع -محوري را مورد توجه قرار داده اند اما مطالعات بسيار اندکي در رابطه با گردشگري جامعه محور و توسعه روستايي وجود دارد.