خلاصة:
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش فضای مجازی شکل و ابزار ارتکاب جرم نیز تغییر کرده است. از سوی دیگر، نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله رایانه و موبایل بر زندگی افراد را نادیده گرفت، به همین دلیل در سال های اخیر جرایم رایانه ای به مراتب افزایش پیدا کرده است. از این رو قانون گذار به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است. امروزه نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله کامپیوتر ها و موبایل ها بر زندگی افراد نادیده گرفت. حضور افراد در فضای مجازی، ایجاد کسب و کار در این فضا، شکل گیری روابط اجتماعی در آن و همچنین انجام معاملات تجاری از طریق آن باعث شده است این فضا به عنوان یک محیط مجازی درآید که برخی از افراد از آن سود جویی می کنند. از این رو قانون گذار برای جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا و مشخص کردن قواعد استفاده کنندگان، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است. در ایران سابقه جرم رایانه ای به جعل اسکناس توسط یک کارگر چاپخانه و یک دانشجو در سال ۱۳۷۸ بر می گردد. جرم رایانه ای نظیر جاسوسی رایانه ای و مجازات آن یعنی جرمی که با استفاده از فناری کامپیوتری رخ دهد. یعنی کسی با استفاده از کامپیوتر اقدام به انجام اعمال مجرمانه ای مانند بدست آوردن اطلاعات شخصی دیگران کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی و شناخت عکس العمل های قانونی نسبت به جرایم رایانه ای در حقوق موضوعه بپردازیم و در این راستا خلاء تحقیقاتی موجود را رفع نماییم.
ملخص الجهاز:
بند دوم: چالشهای تصویب قانون جرائم رایانه ای با تاًکید بر جرم جاسوسی رایانهای در تیرماه 1384 لایحه جرائم رایانه ای به شرح زیر تقدیم مجلس شورای اسلامی شد: بخش اول (ماده 1) کلیات بخش دوم (ماده 2 تا 19) جرائم و مجازات ها باستانی، برومند، جرائم کامپیوتری و اینترنتی جلوه ای نوین از بزهکاری، نشر بهنامی، 1390، ص 121 بخش سوم (مواد 20 تا 38) آئین دادرسی جرائم رایانه ای بخش چهارم(ماده 39) همکاری های بین المللی بخش پنجم (مواد 40 تا 42) سایر مقررات در ماده 4 لایحه فوق الذکر تحت عنوان جرائم علیه امنیت مقرر شده بود: «هر کس بطور عمدی و بدون مجوز مرجع قانونی به داده های رایانه ای به کلی سری و سری موجود در سیستم های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده دسترسی یابد یا داده های رایانه ای به کلی سری و سری در حال انتقال را شنود یا دریافت کند به جزای نقدی از ده میلیون ریال تا یک میلیاد ریال متناسب با جرم اتفاق افتاده محکوم خواهد شد».
از میان این کشورها تنها زیبر، اولریش، پیدایش حقوق اطلاعاتی کیفری 1992 – ترجمه محمد حسن ذریانی سازمان برنامه و بودجه کشور 1376، ص29 ابراهیم حسن بیگی، حقوق و امنیت فضای سایبر نشر ابرار، تهران 1384 -189-188 و عبدالصمد خرم آبادی، همان ص 19-20 و برومند باستانی همان ص 105- 107 MC’ Connell فیلپین نشان داده بود که قوانین خود را به منظور تعقیب آتی مرتکبان هر 10 نوع جرم کامپیوتری ذکر شده روزآمد کرده است.