خلاصة:
طرحها و برنامههای منطقهای، به منزلة حد فاصل طرحهای یادشده در سطوح فرادست و فرودست، نقش مؤثری در ایجاد هماهنگی بین سطوح برنامهریزی و ارتقای آثار و عملکردهای آنان دارد. با توجه به اهمیت برنامهریزی و نتایج مستخرج از برنامههای سطح منطقهای، پژوهشگران در پژوهش حاضر بر آن بودند که به بررسی طرحها و برنامههای سطوح ملی و منطقهای و استانی بر اساس رویکرد منطقهای با تأکید بر طرحهای استان گیلان بپردازند. در این پژوهش از شیوة کیفی بهره گرفته شد و جهت طبقهبندی دانش موجود دادههای مورد نیاز در واحد تحلیل پژوهش، شامل طرحها و برنامههای سطوح سهگانه، جای گرفتند. در ادامه از روشهای تحلیل محتوا و اسنادی در بستر نرمافزار NVIVO12 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهد جهتگیری همسوی کدهای باز هر کدام از سطوح سه گانه سبب شده است ضمن استخراج کد محوری تحت عنوان «رویکرد منطقهگرا در طرحها و برنامههای سطوح ملی و منطقهای و استانی» سه کد محوری «کلگرایی و پیشروی به سمت مفاهیم و مقولات انتزاعی و کلیشهای»، «پیروی برنامههای منطقهای از برنامههای کلان»، «مفقود بودن سازوکار تصمیمسازی و تصمیمگیری منطقهای در سطح استان» که به ترتیب منطبق بر سطوح ملی و منطقهای و استانی بودهاند از مجموع 96 کد باز استخراج گردند. گفتنی است بیشترین حضور رویکرد منطقهای با 49 مورد فراوانی در سطح استانی یافت شد.
As the distinguishing boundaries between upper and lower levels, regional plans and programs have an effective role in bringing about coordination between planning levels and improving their effectiveness and functioning. Due to the importance of planning and the results obtained from regional programs, the study at hand set out to examine plans at national, regional, and provincial levels based on regional approach with an emphasis on Gilan province plans. In this study, qualitative research method was used, and to classify the existing knowledge, the required data was divided into research analysis units, namely the plans and programs at the three foregoing levels. These were then analyzed using content analysis and document analysis methods in NVIVO 12 software. After data analysis, 96 open codes were achieved. The homogeneity of the open codes of each of the three levels led us to extract the main axial code titled “region-oriented approach in plans and programs at national, regional, and provincial levels” along with three other secondary axial codes, namely “holism and movement toward abstract and stereotypical concepts and issues,” “regional plans following macro plans,” and “lack of a regional decision making mechanism at the province level.” It is noteworthy that the highest regional approach presence was found at province level with 49 open codes.
ملخص الجهاز:
با توجه به اهميت برنامه ريزي و نتـايج مسـتخرج از برنامـه هـاي سـطح منطقـه اي، پژوهشگران در پژوهش حاضر بر آن بودند که به بررسي طرح ها و برنامه هاي سطوح ملي و منطقه اي و استاني بر اساس رويکرد منطقـه اي بـا تأکيد بر طرح هاي استان گيلان بپردازند.
و در غيـاب يـک رديف تعيين شده از دولت منطقه اي قدرت کار منطقه اي تا حد زيادي بـه توانـايي عبـور از پيچيـدگي و چارچوب سازماني دولت زيرملي با توسعۀ مکانيسم هاي «از پايين بـه بـالا» بسـتگي دارد ( :١٩٩٩ While ٦–٥) که براي اقدامات مؤثر و به کارگيري بهتر از کارگزاران براي به وجود آمـدن يـک توسـعۀ قـوي در هماهنگي جامعـۀ مـدني و مـديريت کارآمـد ( :٢٠١٠ ٢٠٢٠ Finlands Regional Development Strategy ٣٠) و بهره مندي از رويکرد آينده نگاري (زالـي ١٣٩٤: ١٨ ـ ٢١).
بدين منظور در پژوهش حاضر از شيوة کيفي و روش توصـيفيـ تحليلـي بهره گرفته شد و با توجه به ماهيت حاکم بر آن از تحليل هـاي کـارکرديـ مفهـومي اسـتفاده شـد؛ بدين صورت که جهت طبقه بندي دانـش موجـود اطلاعـات و داده هـاي مـورد نيـاز در خصـوص پژوهش ـ شامل طرح ها و برنامه هاي توسعه اي در سطوح ملي و منطقه اي و استان ـ جمع آوري شـد و سپس از روش هـاي تحليـل محتـوا و بهـره گيـري از تحليـل هـاي اسـنادي در بسـتر نـرم افـزار NVIVO٢٠، که از مقبوليت قابل تـوجهي در تحقيقـات کيفـي جهـت کدگـذاري داده هـاي کيفـي، بررسي کدهاي موجود، ارتباط ميان آن ها، سازمان دهي اطلاعات و استخراج هدفمنـد اطلاعـات از انبوه داده ها برخوردار است و اين ويژگيها فرايندهاي مديريت ، جست وجـو و مـديريت مفهـومي موضوعات خاص ، مسائل يا گروه ها را افزايش ميدهد (٣ :٢٠٠٤ Godau)، کمک گرفته شد.