ملخص الجهاز:
"» استاد میخواستم خواهش کنم که روایت مربوط به جمیلهء مدینه را بر ایمان بیان کنید؟ البته این حدیث قابل بررسی و مهمی است و حتی تاییدی است برای موسیقی به عنوان یک علم مستقل که در بعضی کتب به آن اشاره شده است و لازم است که در این باب توضیح و تحقیق کامل انجام شود.
370)در شرحی که بر این منظومه مینویسد و به شرح مقصورهء ابن درید معروف است این روایت تاریخی را دربارهء جمیله2میآورد:که شنیده است از ابو علی بن سهیل و با یک واسطه از محمد بن سلام نقل میکند که نزد ابی هاشم نیز خوانده است که جناب محمد بن علی (صلوات الله علیه)(که از نظر زمان تنها با امام محمد باقر (ع)قابل انطباق است)وقتی که مطلع میشوند جمیله که در آن زمان ماهرترین مردم در کار شعر و استادی مسلم بوده است،شعری را از شاعری معروف که وسیلهء نجات گروهی دیدارکننده از پیامبر(ص)شده بود بازگو میکنند، تصمیم میگیرند که به نزد وی بروند.
». هرچند در نظر اول صحت این روایت تاریخی مستبعد و میتوان گفت تعجبانگیز است و بدون شک با انکار خواننده رو به رو میشود اما با توجه و دقت در اینکه در مواردی که بر خواندن و نواختن موسیقی بر یک اثر مطلوب شرعی و عقلایی مترتب میشود(مانند خواندن حدی برای راندن شتران و برخی از موارد شادی و غیره)حکم شرعی آن دیگرگون میشود و در این مورد تاریخی نیز که به نظر میرسد آثار مهمی مترتب بوده(همانند تایید اسلام و یا نجات گروهی از مسلمانان که برای دیدن پیامبر رفته بودند) میتوان صحت این روایت را محتمل دانست."