خلاصة:
این پژوهش به تجزیه و تحلیل گفتمان دادگاه حوادث تروریستی توسط متهمان داعشی در حمله به مجلس شورای اسلامی و حرم مطهر امام خمینی (ره) ۱۷خرداد ماه ۱۳۹۶، براساس اصول چهارگانه همکاری گرایس (1975) از دیدگاه زبانشناسی حقوقی پرداخته است. اصول همکاری در مکالمات دادگاه در اصول کیفیت، کمیت، ارتباط و شیوه/ سبک دستهبندی شد. روش پژوهش بهصورت توصیفی و تجزیه و تحلیل دادههای آرشیو جلسات دادرسی دادگاه از دادهها از برنامه 20:30 صداوسیما و درگاه آپارات جمعآوری شد. دادهها شامل 50 فایل تصویری 10دقیقهای از جریان دادرسی بود و بهصورت نمونهگیریِ دردسترس انتخاب شدند. سپس جملات قضات، معاونان دادستان، خانوادۀ شهدا و و متهمان در اصول چهارگانه دستهبندی شدند و موارد پیروی و تخطی از اصول همکاری گرایس شمارش و ضبط شد. نتایج نشان داد که پیروی از اصل کیفیت در پایینترین حد خود نشاندهندۀ موارد فراوان ضدونقیض و اطلاعات غلط در مکالمات طرفین بوده است. اصل ارتباط و شیوه/سبک از تخطی کمتر برخوردار بوده است که نشان میدهد قضات و متهمان در این خصوص کمتر دچار انحراف شدهاند. در مجموع باید نتیجه گرفت که قضات، معاون دادستان و خانوادۀ شهدا بیشتر از متهمان از اصول چهار گانه گرایس پیروی کرده اند که این پیروی بیشتر در اصل ارتباط بودهاست و بالاترین تخطی مربوط به متهمان بوده که در اصل کمیت رخ داده است.
The present study examines the impact of the usage of the principles of Grice’s (1975) cooperative principles of Quality, Quantity, Relevance, and Manner in legal discourse based on the observance of such rules and principles of conversation in defense sessions of ISIS defendants attacking the Islamic Consultative Assembly and Imam Khomeini Holy Shrine. Data of the present descriptive-qualitative study was collected from fifty 10-minute video files from the 20:30 TV program and Aparat Web site in various defense sessions of the defendants of attacking the Islamic Consultative Assembly and the Holy Shrine of Imam Khomeini. Findings showed that Gricean maxims were violated in terms of Quantity but the court interlocutors followed Relevance maxim in the court exchanges. The lowest frequency was observed in the Quality maxim since the speakers avoid appropriate and true conversations in the court. Results also revealed that defendants violated all the maxims compared with judges and martyrs' families.
ملخص الجهاز:
در مجموع چنین میتوان نتیجه گرفت که قضات ، معاون دادستان و خـانوادٔە شـهد بیشتر از متهمان از اصول چهار گانه گرایس پیروی کرده اند کـه ایـن پیـروی بیشـتر در اصـل ارتبـاط بوده است و بالاترین تخطی مربوط به متهمان بوده که در اصل کمیت رخ داده است .
پژوهش حاضر به منظور پاسخ به سؤالات زیر در ارتباط با گفتمان دادگاه متهمان حمله به مجلس شورای اسلامی و حرم مطهر امام خمینی (ره ) براساس طبقه بندی اصول همکاری گرایس (۱۹۷۵) انجام شده است : ١- تا چه اندازه قاضی، معاون دادستان ، خانوادٔە شهدا و متهمان در گفتمان حقوقی از اصـول همکاری گرایس پیروی یا تخطی کرده اند؟ ٢- چگونه تخلف از یک یا چند اصل همکاری گرایس در مکالمه قاضی، معـاون دادسـتان ، خانوادٔە شهدا و متهمان در فرایند گفتمان حقوقی آشکار میشود؟ ٣ روش پژوهش پژوهش حاضر یک مطالعۀ کیفی- توصیفی برای کشف میزان پیروی یا سرپیچی از اصول همکاری گرایس (١٩٧٥) در گفتمان حقوقی دادگاه های کیفـری اسـت .
جدول ۲- پیروی از اصول همکاری گرایس (۱۹۷۵) در گفتمان دادگاه حمله به مجلس شورای اسلامی و حرم مطهر امام خمینی (ره ) {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} جدول شماره ۲ نشان میدهد در پیـروی از اصـل ارتبـاط بـالاترین بسـامد ۳۲۸مـورد (۳۹/۰۵ ٪) و پایین ترین بسامد ۲۳ مورد (۲/۷۳ ٪) بوده است .
درمجموع ، باید نتیجه گرفت که قضات ، معاون دادستان و خـانوادٔە شـهدا بیشـتر از متهمـان از اصـول چهارگانه گرایس پیروی کرده اند که این پیروی بیشتر در اصـل ارتبـاط بـوده اسـت و بـالاترین تخطـی مربوط به متهمان بوده که در اصل کمیت رخ داده است .