خلاصة:
شاخص بهرهوری در تجزیه و تحلیلهای اقتصادی، به عنوان یکی از کارآترین شاخص ها مورد استفاده قرار میگیرد. این شاخص قابلیت آن را دارد تا فعالیت موجود یک واحد بهره بردار را نسبت به وضعیت مطلوب مقایسه کرده، میزان تغییرات کمی و کیفی صورت گرفته در واحد تولید را نشاندهد. بررسی میزان بهره وری دامداری های سنتی (بین یک تا هفت راس دام) به دلیل این که قابل توجهی (73 درصد ) در تولید شیر دارند و در ارتقاء سطح رفاه زندگی بهره بردارها مؤثرند، با اهمیت است. این مقاله سعی دارد با تأکید بر درآمدها و هزینههای دامداری های سنتی و با استفاده از مدل های مناسب، میزان بهرهوری واحدهای سنتی دامداری را برآورد کند و با توجه به طبقات بهره بردار، بالاترین میزان بهره وری را محاسبه نماید. در این مطالعه، شاخص بهره وری برای هر طبقه ی بهره بردار در سال 1379 محاسبه و با همدیگر مقایسه شده است. علاوه بر این، میزان بهرهوری یک رأسی، دو رأسی تا هفت رأسی نیز محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان داد که افزایش تعداد گاوها موجب کاهش هزینه ی نگهداری و در نتیجه افزایش شاخص بهرهوری میگردد؛ به طوری که در گاوداریهای یک رأسی و دو رأسی، شاخص بهره وری کوچکتر از یک است و از لحاظ اقتصادی وجود این گاوداری ها به صرفه نیست؛ در حالی که در گاوداری های با هفت راس گاو شیری، این شاخص به عدد دو نزدیک میشود که نشان دهنده بهره وری بالایی است.
ملخص الجهاز:
"با توجه به نقش گاوداری های سنتی در تولید شیر، محاسبه بهره وری این گاوداری ها و مقایسه ی تطبیق آنها می تواند در تدوین و سازمان دهی نظام دامداری روستایی مؤثر باشد و دامداری های غیر صنعتی را از نظر تعداد دام مناسب، شرایط بهینه ی نگهداری و پرورش گاو و به کارگیری مناسب عوامل تولید، سازمان دهی نماید.
عدم شناخت تعداد مناسب دام، یکی از مشکلات برنامه ریزی در رشته های مختلف دامپروری است؛ به همین دلیل در این مقاله با تاکید بر درآمدها و هزینه های دامداری های سنتی و با استفاده از مدل های مناسب، اقدام به محاسبه و مقایسه ی شاخص بهره وری گاوداری ها (بهره وری محاسبه شده در واحدهای یک رأسی تا هفت رأسی گاو در شهرستان گلپایگان در سال 1379) شده است.
در این تحقیق از نسبت درآمد ها به هزینه ها به عنوان معیار اندازه گیری بهره وری هر رأس گاو استفاده شده است و برای تعیین شاخص بهرهوری در این مطالعه، از فرمول زیر استفاده شده است: (2) = Prod که در آن Prod بهره وری، R درآمدهای واحد گاوداری طی یک سال (شامل Mr ، Frc و Rm که به ترتیب درآمد حاصل از فروش شیر، درآمد حاصل از تعداد گوسالههای تولیدی هر واحد گاوداری طی یک سال و درآمد حاصل از فروش کود می باشد) و C هزینههای واحد گاوداری سال است."