ملخص الجهاز:
"کتاب با مقدمه ای از مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی آغاز می شود که در آن دو مکتب اصولی آخوند خراسانی و نایینی, به دلیل خلط میان تکوین و تشریع و وحدت حقیقی و وحدت اعتباری و عدم دریافت صحیحی از مسائل فلسفی مرتبط با اصول فقه مورد نقد قرار گرفته است.
این مقصد با طرح چند مسئله مقدماتی درباره مدلول اسماء طبایع و اجناس, فرق بین عام و مطلق, عدم نیاز عام به مقدمات حکمت و اقسام عموم آغاز و با ارائه چند فصل درباره حجیت عام مخصص در باقی, تخصیص عام به وسیله مجمل, وجوب فحص از مخصص, عمومیت خطابات شفاهی برای غیر حاضرین, تخصیص عام به مفهوم و تخصیص قرآن به خبر واحد به پایان رسیده است.
امام در این هر دو مورد ملاک های عقلی و شرعی را درباره اجرا و عدم اجرای قاعده اشتغال بیان کرده و به نقد دیدگاه ها و مستندات اصولیانی مانند نایینی و انصاری و آخوند خراسانی و عراقی پرداخته است.
اما با توجه به این که کار تحریر دو کتاب تهذیب الاصول و مناهج الوصول به ترتیب در تاریخ های چهاردهم شعبان سال 1373 هجری و بیست وچهارم شوال سال 1373 هجری به پایان رسیده است, می توان حدس زد که مباحث اصول عملیه و اجتهاد و تقلید معتمد الاصول در دوره ای غیر از دوره قبلی ارائه گردیده است.
ایشان ضمن نقد نظر مشهور اصولیان و به ویژه مرحوم آخوند درباره موضوع علم, استناد آنان به قاعده فلسفی الواحد را ناشی از خلط میان واحد حقیقی و اعتباری دانسته و به تعریض صاحبان این دیدگاه را افرادی معرفی کرده که کمترین بهره ای از عقلیات (مسائل فلسفی) ندارند."