خلاصة:
هدف اصلی این پژوهش،ساخت و اعتباریابی پرسشنامهای برای سنجش شوخطبعی بود،لذا براساس متون معتبر و مقیاسهای موجود،پرسشنامهء مقدماتی با 001 سؤال تدوین شد.سپس نمونهای با دامنهء سنی 02 تا 06 سال به روش تصادفی در دو مرحله برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند.بدینترتیب که در مرحلهء مقدماتی،یک نمونهء 04 نفری برای پایایی سنجی،و در مرحلهء بعد یک نمونهء 042 نفری برای تحلیل عاملی انتخاب شد.در نهایت،52 سؤال که با کل آزمون دارای همبستگی مثبت بودند و حتی المقدور بر روی یک عامل، بار عاملی 0/53 یا بالاتر داشتند،برای پرسشنامهء نهایی انتخاب شدند.این پرسشنامهء 52 سؤالی، پرسشنامهء شوخطبعی (SHQ) نامگذاری شد.روایی سازهء SHQ با استفاده از روش مؤلفههای اصلی و با چرخش مؤلفهها از نوع واریماکس،یک ساختار پنج عاملی(لذت از شوخی،خنده،شوخی کلامی،شوخطبعی در روابط اجتماعی،و شوخ طبعی در شرایط استرسآور)که 36/57 درصد واریانس را تبیین میکنند،بهدست آمد علاوه بر این،نتایج پایایی SHQ با استفاده از روشهای همسانی درونی(آلفای کرونباخ)و بازآزمایی(به فاصله 12 روز) نشان داد که SHQ از ضرایب پایایی مناسبی برخوردار است.در مجموع،این مطالعه نشان داد که SHQ با داشتن ضرایب پایایی و روایی رضایتبخش،ابزاری مناسب برای سنجش شوخطبعی در پژوهشهای بعدی است.
ملخص الجهاز:
"برای سنجش شوخطبعی در پژوهشهای بعدی است.
تلاش کردهاند تا ابزاری را برای سنجش شوخطبعی افراد طراحی کنند تا به این وسیله،هم
محدودیت این مقیاس در سنجش فقط دو بعد شوخطبعی است.
است که دامنهای را که افراد از شوخطبعی برای مقابله با استرس استفاده میکنند میسنجد.
محدودیت این مقیاس در نظر گرفتن شوخطبعی فقط به عنوان یک مکانیسم مقابلهای است.
نتایج تحلیل عاملی این مقیاس که شامل پنج بعد شوخطبعی است نشان داد که روایی افتراقی3
ضریب همبستگی حاکی از روایی این چهار بعد پرسشنامه با روش همسانی درونی،از
(2831)دارای این مشکل اساسی است که شوخطبعی را به صورت کلی میسنجد،در حالی که
2-مرحلهء روایی سازه:در این مرحله تحلیل عاملی صورت گرفت و 92 سؤال که بر
(3)- Sense of Humor Questionnaire در بررسی روایی سازه،از تحلیل عوامل به روش مؤلفههای اصلی و چرخش از نوع واریماکس،
صاحبنظر در این زمینه مورد تأیید قرار گرفت،روایی سازهء پرسشنامه نیز از طریق تحلیل
است»،نشاندهندهء استفاده از شوخطبعی در روابط اجتماعی است که به همین علت با عنوان
و عامل پنجم با ارزش ویژهء 2/57 قادر به تبیین 11/00 درصد از واریانس کل آزمون بوده است.
پایایی پرسشنامهء شوخطبعی:پایایی پرسشنامه به دو روش همسانی درونی(آلفای کرونباخ)
بررسیهای آماری دادههای پژوهش نشان داد که SHQ دارای روایی و پایایی مناسبی است.
چهارمین عامل با عنوان«شوخ طبعی در روابط اجتماعی»شامل مواردی همانند استفاده از شوخی در موقعیتهای اجتماعی است.
این عامل نیز با عامل«توانایی شوخی برای کسب
مستقل میتوانند برای تعیین افراد دارای شوخطبعی بالا این پرسشنامه را هنجاریابی کنند."