خلاصة:
در نگاه فارابی مدینهء فاضله از لحاظ مادی و معنوی محلی شایسته برای رسیدن به کمال و سعادت است.این الگوی پیشنهادی به جغرافیای خاصی محدود نمیشود،بلکه تحت رهبری فیلسوف و درعینحال پیامبر و امام،میتواند همهء جهانیان را تحت پوشش قرار دهد که این، اشاره به حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السلام دارد.فارابی مدینهء فاضله را به بدنی تام الاعضاء،تشبیه میکند.همانطور که در اعضای بدن،قلب رئیس همه است،همینطور است حال مدینهء فاضله که رئیس آن،فرماندهی همهء اعضا و افراد را به عهده دارد.به نظر میرسد فارابی در این تشبیه به روایاتی که در مورد امامت وارد شده و امامت به منزلهء قلب عالم امکان و رکن زمین معرفی شده اشاره دارد.فارابی،اعضای مدینهء فاضله را به پنج جزء طبقهبندی کرده که عبارتاند از:گروه افاضل.ذو السنه.مقدرون.مالیون.مجاهدون.
ملخص الجهاز:
"در نگاه فارابی مدینهء فاضله از لحاظ مادی و معنوی محلی شایسته برای رسیدن به کمال و
حکومتها به تعبیر فارابی حکومتهای جاهله،فاسقه و ضالهاند و ممکن است نیازها و امکانات مادی در آنها مهیا باشد،اما شرایط و فضای جامعه تحت تأثیر حکومتهای
مدینهء فاضله به حکومت پیامبر اسلام نظر داشته و دولت ایدهآل فارابی در خارج،
سوم:باید افراد مدینهء فاضله باهم تعاون داشته باشند و برای یاری یکدیگر
از این عبارت استفاده می شود که در مدینهء فاضله فارابی اختلاف طبقاتی وجود
اما از آنجا که مدینهء فاضله را به بدن انسان سالم و رئیس مدینه را به منزلهء قلب در
که نبی و امام است(فارابی،تحصیل السعادة:29-39)نیز این وظایف را به عهده دارد
افراد جامعه مطابق میل و مقصود رئیس مدینهء فاضله رفتار کنند به سعادت خواهند
البته ناگفته نماند که وقتی فارابی مدینهء فاضله را به بدن انسان تشبیه میکند و
عمل کردن افراد جامعه را مطابق میل رئیس مدینهء فاضله میداند،به ظاهر این توهم
حصول سعادت میشود همان فضایل چهارگانه است که اگر برهانی شود و در قالب
از این روایات به خوبی استفاده میشود که امام به منزلهء قلب عالم خلقت است.
فارابی میگوید رئیس مدینهء فاضله پیامبر و امام است و آن را به منزلهء قلب در
احتمال تقویت میشود که تشبیه رئیس مدینهء فاضله به قلب انسان،از این روایات
این اعضا و مراتب مدینه از پنج گروه تشکیل شده است.
این است که انسان،دفعتا جزء اخیار و سعداء افاضل نمیشود و مدینهء فاضله هم
فارابی معتقد است جهت اصلاح جامعه و تحقق فضایل انسانی و عمل به کار خیر،
فارابی برای ایجاد آنها نیز مراتب قائل است."