ملخص الجهاز:
"S}رافعی در بسیاری از مضامین که در شعر شعرا بر گرد نام بهرام پرداختهشده،قبل از هرچیز صفت ایزد پیروزی و متعلقات و لوازم آن،مطمح نظر قرار گرفته و تصاویر و اندیشهها نیز با توجه به این اصل درذهن ایشان جوشیده است.
{Sجهان گشای عدوبند ناصر الدین شاه#که بزم راست چو خورشید و رزم را بهرامS}سروش {Sخورشیدی و ماهی به صدر مجلس#بهرامی و تیری به رزم و دیوانS}مسعود سعد {Sای به شاهی ز همه شاهان فرد#مشتری طلعت و مریخ نبرد#آسمان مثل تو نادیده به خواب#مجلس و معرکه را مردم و مردS}انوری در مثال اخیر لطافت ناشی از لف و نشر ملیحی که در ارتباط بامضمون مورد گفتگو بکار آمده،یادکردنی و در خور توجه است.
{Sلاله چون مریخ اندر شده لختی به کسوف#گل دوروی،چو بر ماه سهیل یمناS}منوچهری چشم در سرخی و نافذ بودن به مریخ مانند شده: {Sچشم چو مریخ او مست ز تاریخ او#جان بسوی ناو-کش،همچو سپر میرودS}مولانا گاهی هم من حیث المجموع ممدوح در خصوصیات جنگاوری و خشمو خونریزی به مریخ تشبیه شده است: {Sبهرام روز کوشش و ناهید وقت بزم#برجیس روز بخشش و خورشید روز بارS}مسعود سعد {Sمریخ شوی چون سلیح پوشی#زهره شوی آنگه که میگساریS}مسعود سعد {Sچون تیر در ذکا و چو بهرام در وغا#گویی پرورندهاش بهرام بود و تیرS}سروش {Sنور چشم خواجۀ بوالفتح مسعود آنکه او#چون ظفر با فتح و سعد است او همه ساله نظیر#آن به جود و زیب و کین و رای و عیش و قدر و ذهن#مهر و مه،بهرام کیوان،زهره و برجیس و تیرS}سنایی در مثال اخیر از لف و نشر مرتب و دلپذیری که بر قلم شاعر گذاشتهاست نمیتوان چشم پوشید."