ملخص الجهاز:
"محدث بحرانی در کتاب«تفسیر برهان» از محمد بن یعقوب کلینی باسناد خود از امام صادق (علیه السلام)نقل کرده است که آنحضرت فرمود: نخستین سورهای که بر روسل خدا نازل گردید « بسم الله الرحمن الرحیم-اقرأ باسم ربک...
و نیز از صدوق به اسناد خود از امام علی بن موسی الرضا(علیه السلام) نقل میکند که آنحضرت فرمود: «از پدرم شنیدم که از پدرش حدیث میفرمود که اولین سورهای که نازل گردید، بسم الله الرحمن الرحیم-اقرأ باسم ربک »بود9 2-عدهای عقیدهدارند که اولین سورهای (4)-علق/1 (5)-تاریخ القرآن چاپ بیروت ص 30 (6)-ابو عبد الله محمد بن واقدی نویسندهای بزرگ و دانای به حدیث بوده و هارون الرشید او را تقرب داد و قضاوت بغداد را به وی واگذار نمود.
ابن حجر در اینباره رأی دقیقتری را اظهار داشته و میگوید:مراد جابر بن عبد الله انصاری از اولین سوره نازلشده،درباره«المدثر»نخستین آیاتی است که بواسطه یک انگیزه خارجی(که همان رعب و ناراحتی پیامبر(صلی الله علیه و آله)باشد-شأن نزول) نازل گردیده است اما اولین آیاتی که ابتداء و بدون هیچ انگیزه و سبب خارجی نازل شده همان آیات اول سوره«علق»میباشد.
ثانیا:بسم الله بطور طبیعی در اول هر سورهای که نازل میشد،نازل گردیده است مگر سورهای که استثناء شده است»4 *** از آنچه که بررسی نمودیم،مبرهن گردید که بنا به عقیده اکثریت قریببهاتفاق مفسران قرآن و پژوهندگان این فن،نخستین آیاتی که بر قلب پاک حضرت محمد(صلی الله علیه و آله)در کوه حراء نازل گردید،آیات شریفه: «اقرأ باسم ربک الذی خلق..."