خلاصة:
از جمله اوصاف بندگان شایسته خدای متعالی، عدم وابستگی به شهوات و لذایذ مادی زودگذر دنیایی است. هرچند مؤمنان نیز همچون سایر انسانها برای ادامه حیات و زنده ماندن، نیازمند بهرهگیری از خواستها و لذایذ دنیوی هستند، اما هیچگاه ایشان، دلبستگی به مقام دنیا نداشته، آن را مقدمه و وسیله قرب خویش به رضوان الهی میدانند. آنچه در آموزههای دینی نکوهیده شده است نه اصل بهرهگیری از شهوات و لذایذ مادی، بلکه دوستی، وابستگی و هدف قرار گرفتن آنهاست. اصل بهرهگیری از شهوات و لذات مادی و دنیوی و... توسط مؤمنان و آن را مقدمه سعادت، کمال و تعالی خویش قرار دادن، امری شایسته و پسندیده است. این مقال، به تفصیل به این موضوع میپردازد.
ملخص الجهاز:
"» اما آیا چنانکه پیروان برخی ادیان تحریفشده پیشین و پارهای از فرقههای اسلامی معتقدند، لذتها و شهوات دنیا به کلی پلید و منفورند؟ و کسی که میخواهد در راه خدا گام بردارد باید همه آنها را کنار نهد؟ یا آنکه حضرت از پوشیدن لباس شهوت منظور دیگری دارند؟ نظیر این پرسش را در آغاز خطبه، درباره استوار شدن لباس ترس و اندوه بر قامت دوستان خدا، مطرح کردیم.
در این آیه، دلبستگی به لذتها و خواستههای دنیوی و آراستن خود بدانها نکوهش شده است؛ زیرا دلبستگی به دنیا و لذتهای آن موجب میشود که انسان تمام همت و تلاش خود را صرف متاع ناچیز دنیا سازد و به جای پرداختن به آخرت، که مقصد اصلی است، متاع دنیا را که تنها وسیلهای برای رسیدن به رضوان و قرب الهی است، مقصد و تأمینکننده نیازهای برین و کمال خویش بپندارد و در نتیجه، از رسیدن به مقصد اصلی و سعادت ابدی خویش باز ماند.
پس آنچه خداوند نکوهیده است، دلبستگی و اصالت دادن به لذتها و خواستنیهای دنیا و غفلت از مقصد ابدی و نهایی است؛ وگرنه گرایش و میل به لذتهای دنیا، کششی طبیعی و غریزی است که از بستر آن انسان به تأمین نیازهای ضروری خود میپردازد.
ضرورت بازشناسی دنیای نکوهیده از دنیای مطلوب بنابر آنچه گذشت، مراد حضرت از اینکه بندگان محبوب و شایسته خدا پیراهن شهوات را از تن درآوردهاند، این است که دلبستگی و تعلقخاطر به لذتهای دنیا به مثابه پیراهنی است که شیطان بر تن انسان میپوشاند و مادام که انسان تحت تأثیر وسوسههای شیطانی است، این پیراهن از تن او بیرون نمیآید و توجه به دنیا و لذتهای آن پیوسته فکر و ذهن وی را به خود مشغول میدارد."