ملخص الجهاز:
"یک دایره المعارف طبی دیگر که بوسیله مسلمینتالیف شد عبارت بود از کامل الصناعه علی بنعباس اهوازی-که طب ملکی هم خوانده میشود-بنام ملک دیلمی عضد الدوله که در قرن وسطی ویرا(اهوازی) soabbaylaH میخواندهاند در اروپاشهرت بسیار یافت و نزدیک پنج قرن مرجع مهمطب قابل ملاحظه بود و توضیحی که در سیستمعروق شعریه کرده بود از جهت تاریخ علم اهمیتبسیار دارد،کتابهای طب منصوری رازی،قانونابن سینا و کتاب الملکی اهوازی دارای تفضیل وتحلیل قابل ملاحظهیی است در تشریح،و تشریحمسلیمن تا حدی مثل قدما جنبه غائیت دارد»3 همچنین در اینباره مولف«تاریخ تمدن اسلام وعرب»چنین میگوید:«از جمله اطبای مشهور عربعلی بن عباس است که تقریبا معاصر و همدورهبا رازی بود و در اواخر قرن دهم میلادی میزیسته ازکتابهای او کتاب الملکی است که جامع طب نظریو طب عملی است و مستند در این کتاب تجربیات ومشاهدات او است نه کتابهای اطباء،در چند مورداز این کتاب خطاهای بقراط،جالینوس،ایباس،بولس اژینی و غیره را در طب ثابت کرده است و بااینکه تکیه گاهش طب یونان است در بسیاری ازموارد بر خلاف طب یونان رفتار کرده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیلی از زندگی و آثاردانشمندان اسلامی عربی بوده و تا زمان تألیف آثار طبی ابن سینا متنتدریس طب بشمار میرفت کتاب الملکی از اینلحاظ اهمیت خاص دارد که علی بن عباس در آنپزشکان یونانی و مسلمان پیش از خود را نام برده ومحاسن و معایب ایشانرا صادقانه بیان کرده است8 اهوازی همیشه به عنوان یکی از صاحبنظرانعمده در طب اسلامی مورد توجه بوده و داستانهایچندی دربارۀ حذاقت وی در بیماریهای گوناگوننقل کردهاند از جمله:نظامی در چهارمقالهداستانی اینچنین از او نقل میکند «صاحب کامل الصناعه طبیب عضد الدوله بودبه پارس،به شهر شیراز و در آن شهر حمالی بود کهچهارصد من و پانصد من بار بر پشت گرفتی و هرپنچ شش ماه آن حمال را دردسر گرفتی و بیقرارشدی و ده پانزده شبانهروز همچنان بماندی."