ملخص الجهاز:
"20اصول و هنجارهای اخلاقی جهان مدرن در قواعدپیشبرد یک گفتمان مستتر است و«هابرماس»تأکید میکند که گسترشدامنۀ خودسامانی فردی و آزادی و دموکراسی با این شراط تأمین میشودکه افراد هر چه بیشتر در پروسۀ گفتمان و بحث آزاد شرکت جویند و بهتفاهم و همبستگی با یکدیگر برسند.
لزومی ندارد که اشخاص آگاهانه اخلاق گفتمانی را به کمال در پروسۀبحث و گفتمان به کار گیرند؛کافی است در گفتگوها و بحثهای هرچهآزادتر و غیر محدودتر با آزادی ذهن و سعۀ صدر شرکت جویند تا اصولبیشتر از راه گفتگو و تبادل نظر با یکدیگر حل کنند،به همان اندازه بیشتراخلاقی زندگی کردهاند و به همان اندازه در استقرار اصولی چونخودسامانی فردی،ارج نهادن به یکدیگر بعنوان یک شخص معین،شناسائیو اهمیت دادن به نظرات طرف مقابل و کسب تفاهم و توافق و در نتیجهتعمیق یگانگی و همبستگی اجتماعی پیشتر وی کردهاند.
آیا میتواندر مورد جوامع جهان سوم گفت که یکی از شرایط اصلی برقراریاقتصاد مدرن عقلائی در آن جوامع اخلاقیتر شدن هرچه بیشتر زندگیاجتماعی است؟آنهم درست در زمانی که نظام جهانی سرمایهداری،درچارچوب یک تقسیم کار بین المللی،ساختار اجتماعی-اقتصادی-اینجوامع را عینیت میبخشد؟این اندیشه،که از هم گسیختگی جوامعمتفاوت(پیشرفته و در حال پیشرفت)کنونی را میتوان با اخلاقی کردنکنشهای متقابل افراد وابسته به این جوامع از بین برد،برای چه کسیجدی جلوه میکند در حالی که همه میدانیم سازمانها و نهادهای خاصقدرتمندی،بدون آنکه افراد زیادی در پروسۀ کنترل و هدایت آنها دخالتداشته باشند،منافع خود را در تقابل و تنازع با منافع دیگران دنبالمیکنند."