خلاصة:
روان شناسی شناخت شاخه ای از علوم شناختی است که با تمرکز بر «ذهن»، به بحث و بررسی درباره فرایندهای درونی ذهنی از قبیل حل مسئله، حافظه، ادراک، شناخت، زبان و تصمیم گیری می پردازد. در واقع روان شناسی شناخت (روان شناسی معرفت) می خواهد به این سئوال اساسی پاسخ دهد که ذهن انسان ها چه تاثیری در تصمیم گیری دارد؟ به عبارت دقیق تر اگر ذهن را همچون رایانه فرض کنیم، اطلاعات پس از ورود دچار چه تغییر و تحولاتی می شوند؟ تصمیم گیری در سیاست خارجی از طرف کسانی صورت می گیرد که اطلاعات دریافتی را مورد پردازش قرار می دهند و روان شناسی شناختی قصد دارد تا با کمک ابزارهای نوین، نحوه پردازش اطلاعات را مورد مطالعه قرار دهد و از این طریق فهم متفاوتی از نحوه اتخاذ تصمیمات ارائه دهد. این پژوهش سعی دارد تا با مطالعه حوزه جدید تصمیم گیری در سیاست خارجی یعنی روان شناسی شناخت، دستاوردهای آن در یکی از مهم ترین حوزه های تصمیم گیری، یعنی تصمیم گیری سیاست خارجی را به بحث و بررسی گذاشته و قصور و کاستی های آن در تحلیل تصمیم گیری در الگوی سیاست خارجی ایران را تبیین نماید.
ملخص الجهاز:
"اگر چنان که مؤلفه"بیزاری از دست دادن"در مورد خصلت زیانگریزی انسانها مورد تأکید قرار داده که؛انسانها بیشتر به از دست دادنهای بالقوه حساسند،تا دستاوردهای بالقوه و یا براساس نظریه"امید"؛انسان برای نفع و دستاوردها میل به خطرجویی دارد و برای ضرر ندیدن از خطرجویی پرهیز میکند و یا براساس تئوری چشمانداز که به دست آوردن و از دست دادن میزان داراییها اساسی هستند؛به قضاوت درباره تصمیمگیری انسانها بپردازیم در آن صورت تصمیماتی که با تکیه بر تکلیف و بدون محاسبه سود و زیان مادی و در جهت کسب رضای خداوند صورت میگیرد،در روانشناسی شناخت چه جایگاه دارند و چگونه بحث و بررسی میشوند؟ به نظر میرسد ضعف مطالعات روانشناسی شناخت در فرهنگهای مختلف به طور اعم و جمهوری اسلامی ایران به طور اخص باعث شده تا بسیاری از تفاوتهای مهم فردی و خصلتهای روانی افراد با مبانی ارزشی مختلف مورد غفلت و بیتوجهی قرار گیرد.
انسان به حکم نیروی عقل و علم از یک طرف و نیروی اراده و ایمان از طرف دیگر تغییراتی در این عوامل ایجاد میکند و آنها را با خواستهای خویش منطبق میسازد و خود مالک سرنوشت خویش میگردد(مطهری، 1372،ج 2،291) دستاوردهای روانشناسی شناخت در حوزه تصمیمگیری سیاست خارجی، بسیاری از زوایای تاریک مرحله اخذ تصمیم را برای محققان سیاست خارجی و روابط بینالملل روشن ساخته است."