خلاصة:
یافتههای مقاله حاضر دلالت بر آن دارد که در فاصله سالهای 64 تا 68، فقر در
ایران افزایش یافته ولی پس از آن، رو به کاهش گذراده است.این گرایش در مناطق مختلف
جغرافیایی، برای مشاغل مختلف، گروههای سنی مختلف و برای سطوح مختلف سواد مورد تأیید
تجربی قرار گرفته است.در این مقاله، به دور از جنجالهای رایج پیرامون خط فقر، از شاخص فقر سن 1 برای
اندازهگیری فقر در ایران و نحوه تحول آن استفاده شده است.این شاخص اطلاعات مربوط
به تعداد افراد(خانوارهای)فقیر و نحوه توزیع درآمد و شکاف درآمدی را در بر
دارد.مطابق انتظار قبلی، شاخص فقر برای مناطق چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و
بویراحمد، ایلام، سیستان و بلوچستان بیش از سایر مناطق میباشد و استانهای تهران،
فارس، اصفهان در مقایسه با سایر نواحی جغرافیایی کمترین فقر را دارند.خانوارهایی که
سرپرست آنها در امور ساختمانی و بانکی فعالیت دارند در مقایسه با سایر فعالیتها از
شرایط رفاهی بهتری برخوردار هستند.فقر چندان به سن سرپرست خانوار حساس
نمیباشد.اما با افزایش سطح سواد سرپرست خانوار، از حجم فقر کاسته میشود.کاهش فقر از سال 68 به بعد الزاما از موفقیت برنامه تعدیل نیست بلکه خاتمه جنگ
میتواند در این امر دخیل باشد.این مقاله از دو ویژگی برخوردار است.اول، محاسبه
شاخص فقر«سن»برای اولین بار در ایران و به اعتبار تقسیمبندیهای
مختلف.ویژگی دوم، استفاده از دادههای خام بودجه خانوار و محاسبه فقر بر حسب
خصوصیات اجتماعی و اقتصادی میباشد.
ملخص الجهاز:
"از آنجا که این مقاله قصد بررسی روشهای مختلف اندازهگیری خط فقر را ندارد لذا، بحث خط فقر در همینجا خاتمه مییابد و بر این نکته تأیید میشود که فقیر به کسی اطلاق میشود که اول، قادر به تأمین نیازهای اساسی نباشد، دوم، در مقایسه با سایر افراد در موقعیت و منزلت پایینتری قرار داشته باشد و سوم، فرد فقیر دارای این احساس است که برای گذران زندگی به اندازه کافی درآمد و منابع در اختیار ندارد.
تفکیک خانوارهای کشور، بر حسب نوع فعالیت اقتصادی سرپرست خانوار، یک روش عملی برای شناسنایی گروههای هدف است در پاسخ به این نیاز، خانوارهای کشور بر حسب نوع فعالیت اقتصادی سرپرست خانوار به 9 گروه عمده تقسیم شده و برای هر یک از این گروهها، به طور جداگانه، نسبت شکاف درآمدی، درصد افراد فقیر و ضریب جینی توزیع درآمد محاسبه و در نهایت، مقدار فقر تعیین گردیده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 3-اندازه فقر بر حسب مناطق جغرافیاییهمان مأخذ ارقام جدول فوق موید آن است که خانوارهای گروه(1)شامل چهارمحال، کهکیلویه، ایلام و سیستان و بلوچستان در مقایسه با سایر مناطق کشور با سختی بیشتری در تأمین نیازهای خود مواجه هستند و شاخص فقر برای آنها بیشتر از سایر مناطق میباشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 8-مقایسه شکاف درآمدی و درصد افراد فقیر بر حسب خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوارها (به تصویر صفحه مراجعه شود) ادامه جدول 8 همان مأخذ جمعبندی در این مقاله، فقر در ایران با دیدگاهی نسبتا متفاوت با سایر مطالعات، بررسی شد و بر این نکته تأکید گردید که فقر و اندازه آن، برآیندی از عوامل مختلف میباشد و هر یک از آنها تأثیر مشخص و معینی در سطح فقر دارند."