Abstract:
در مقاله حاضر، به بررسی خاستگاه معاجم رجالی درباره اصحاب ائمه پرداخته و دلایل احتمالی تدوین این آثار را در قرن هشتم و نهم [میلادی] برشمردیم. سپس توثیقات کسانی که از ائمه روایاتی را گزارش کرده اند، بررسی کرده و به روش شناسی تطبیقی توثیق در آثار متقدم و متاخر پرداختیم. هم چنین دلایل احتمالی ظهور سبک های متاخرتر توثیق را واکاویده ایم.
Department of Religious Studies at the University of Denver، Colorado In this paper، the author examines the provenance of the Shi`i biographical lexica on the Imams’ disciples (the rijal) and propose possible reasons for the composition of these works in the eighth and ninth centuries. He then considers the authentications (tawthiqat) of those who report traditions from the Imams and compare and contrast the methods of authentication in both the early and later biographical works. He also suggests possible reasons for the development of subsequent modes of authentication.
Machine summary:
هرچند محسنی، یکی از محققان رجالی معاصر، معتقد است این عدد اغراقآمیز است، اما مطالعه کتب رجال نجاشی و شیخطوسی نشان میدهد بسیاری از آثار رجالی، پیش از زمان آنان تصنیف شدهاند.
)<FootNote No="92" Text=" این سال برابر با 367 هجری قمری است، اما تاریخ ولادت و وفات کشی در منابع موجود یافت نشد و تنها با کمک دوران حیات اساتید وی همچون عیاشی و نیز شاگردانش همچون جعفر بن محمد بن قولویه(م 368) چنین استفاده میشود که او در نیمۀ دوم قرن سوم و نیمۀ اول قرن چهارم میزیسته است.
سبکهای توثیقات در کتب رجالی یکی از ویژگیهای برجستۀ متون رجالی شیعه این است که امکان توثیق راوی از دو راه مختلف وجود دارد؛ «توثیق خاص» که دربارۀ توثیق یک نفر از اصحاب است، در مقابل «توثیق عام» که در آن، چند نفر همزمان توثیق میشوند.
"/> این سؤال از احساس وثاقت رجال، در مورد توثیقات عام نیز مطرح است که در آن رجالی با تصریح بر قابلیت وثوق و اعتبار چند راوی، آنان را توثیق میکند.
تعارضات در تراجم بحث از انواع توثیقاتی که امثال شیخطوسی و نجاشی ارائه دادهاند، دربارۀ تفاوتهای موجود در ارزیابیهای آنان، پرسش ایجاد کرده و این احتمال را مطرح میکند که در فرآیند توثیقات ایشان ممکن است برخی از حدسیات ایشان دخیل بوده باشد.
این رجالیون بهرغم منابع و قرائنی که در اختیارشان بوده است، اغلب در گفتۀ خود دارای تعارض بوده و ارزیابیهایشان در مورد راوی واحد مختلف است؛ مثلا شیخطوسی در رجال بیان میکند که سالم بن مکرم (تاریخ وفاتش نامعلوم است) ضعیف است، اما در جای دیگر اظهار میدارد که او ثقه است.