Abstract:
روایت: «علماء امتی افضل من انبیاء بنی اسرائیل» بسیار مشهور است، اما درباره سند و متن این روایت شبهاتی وجود دارد. روایت مزبور در منابع حدیثی کهن به چشم نمی خورد، و به انضمام برخی قرائن، اطمینان به صدور آن از رسول اکرم(ص) بسیار مشکل اسم. در فرض صدور هم، از آن جا که به حکم عقل و نقل، پیامبران بنی اسرائیل معصومند و تفضیل علمای غیر معصوم بر انبیای معصوم صحیح نیست، «علما» را یا به قرینه این که در برخی روایات، اهل بیت (ع) «علما» و شیعیان «متعلمان» معرفی شده اند، باید بر وجود ایشان تطبیق کرد و یا بر شاگردان ممتاز مکتب اهل بیت(ع)، همچون سلمان فارسی که به درجات بالای ایمان دست یافته و به مقام عصمت اختیاری رسیده اند، چراکه ایشان نیز همچون انبیا بر مردم زمانه خویش حجتند.
Machine summary:
در فرض صدور هم، از آنجا که به حکم عقل و نقل، پیامبران بنیاسرائیل معصومند و تفضیل علمای غیرمعصوم بر انبیای معصوم صحیح نیست، «علما» را یا به قرینۀ اینکه در برخی روایات، اهلبیت( «علما» و شیعیان «متعلمان» معرفی شدهاند، باید بر وجود ایشان تطبیق کرد و یا بر شاگردان ممتاز مکتب اهلبیت(، همچون سلمان فارسی( که به درجات بالای ایمان دست یافته و به مقام عصمت اختیاری رسیدهاند، چراکه ایشان نیز همچون انبیا بر مردم زمانۀ خویش حجتند.
"/> از این حدیث استفاده شده است؛ برای نمونه، به عقیدۀ فاضل مقداد، از آنجا که علمای امت همچون انبیای بنیاسرائیل هستند و از سویی، پیامبران هم حق اجرای حدود الهی را دارند، جواز این کار برای علما در عصر غیبت نیز ثابت میشود.
مایۀ تعجب است که شیخحر عاملی در یکی از آثار خویش، این عبارت را منقول از فریقین دانسته،<FootNote No="471" Text=" «و قد روی الخاصة و العامة عن رسولالله(ص) أنه قال: علماء أمتی کأنبیاء بنیإسرائیل»؛ الإیقاظمنالهجعة، ص19، 109.
در فرض صدور هم از آنجا که به حکم عقل و نقل، پیامبران بنیاسرائیل معصومند و تفضیل علمای غیرمعصوم بر انبیای معصوم صحیح نیست، عنوان علما را یا باید بر وجود مبارک اهلبیت( تطبیق کرد؛ به قرینۀ اینکه در برخی روایات، اهلبیت( «علما» و شیعیان «متعلمان» معرفی شدهاند: «نحن العلماء و شیعتنا المتعلمون»؛ و یا بر شاگردان ممتاز مکتب اهلبیت(، همچون سلمان فارسی( که به درجات بالای ایمان دست یافته و به مقام عصمت اختیاری رسیدهاند، چراکه ایشان نیز همچون انبیا بر مردم زمانۀ خویش حجتند.