Abstract:
مهمترین اصل در حوزه معرفت وشناخت، تبیین کمال انسان است. حکمت وجودی در انسان، ژرف تر از حکمت خلقت در سایر موجودات است، چرا که انسان وجود جامع وفرا گیری است نسبت به آن چه در عالم ملک وملکوت میگذرد. انسان عصاره لوح محفوظ وصراط مستقیم بین بهشت ودوزخ است.، بعد ملکوتی انسان سرّی است از اسرار الهی. و ظهوری است از خلافت الهی، که به حکم مظهریت«الظاهروالباطن»، می تواند درعالم ملک وملکوت، تصرف نماید. در این نوشتار، درصدد برآمدیم تاکمال انسان رااز منظرصدرالمتالهین بررسی نموده ومیزان هماهنگی دیدگاه ایشان را، با قرآن کریم مورد ارزیابی قرار دهیم. طبیعی است که با بررسی اجمالی دامنه کمال انسان ،خواننده انگیزش بیشتری یافته ودر کمال وسعادت خویشتن، گام های استوارتری بر خواهد داشت.
Machine summary:
3- انسان تنها موجودی است که خدای سبحان خود مهندسی وجودش را بر عهده گرفته است، ازاین رو انسان، نگین آفرینش، ومسجد جامع هستی، به شمار می رود.
افزون بر نکات یاد شده، اهمیتی که شناخت انسان در راستای خدا شناسی دارد این است که سایر موجودات خارج از وجود ماهستند وبا علم حصولی به آن ها پی می بریم، ولی در باره انسان باعلم حضوری به خود ونفس خویشتن آگاه می شویم وبه طور ملموس تر و ژرفتری می توانیم به نشانه های قدرت وعظمت پروردگار پی ببریم.
عبارت فوق از اشارات وتنبیهات فراوانی برخوردار است که به برخی از آن ها اشاره می شود: 1ـ روح انسان امری است مجرد لطیف ونورانی،که بلاواسطه منتسب به حضرت احدیت بوده، واز اسرار پیچیدۀ الهی به شمار می رود.
معرفت یقینی کمال واقعی، شناخت حقیقت است و انسان کامل بیانگر معارف الهی است، ازاین رو چنین معارفی برای انسان کامل، باید از روح یقین سرچشمه گرفته و بدون هیچ شک وتردیدی ادا شود.
شاید رمز این که در قرآن حکیم تعلیم وتزکیه را قرین هم ساخته ودر اکثر موارد تزکیه مقدم آورده شده است، همین نکته با شد، که صفای نفس، وزدودن زنگار از دل، شرط رهیافت انسان به معارف بلند هستی و وجود است.
این است که می گوئیم از دیدگاه قرآن نیز، آن چه وجود دارد نظام احسن خواهد بود.
قرآن مجید در راستای حق ومعاشرت با خلق، شرح صدر را این گونه بیان می کند که: خاستگاه شرح صدری که افراد برای پذیرش اسلام وحقیقت پیدا می کنند، نورانیت ویژه ای است، که خدای سبحان، شامل حال آنان ساخته است.