Abstract:
فساد اداری با انواع و اشکال مختلف و تبعات سوء آن، از دیدگاه اسلام هم به عنوان یک معضل اخلاقی و هم بهمثابه یک چالش قانونی در نظر گرفته میشود. این پدیده ناشی از برخی عوامل شخصی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و سیاسی است. بهمقتضای این عوامل، راهکارهای دین برای پیشگیری و مبارزه با این مسئله نیز دربردارنده راهکارهای غیررسمی و درونی مانند تقوا، صبر، ایمان به معاد، احساس مسئولیت اجتماعی و ... و راهکارهای رسمی همچون: راهکارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قضایی خواهد بود. در این پژوهش با بررسی و تعمق در متون اسلام یعنی قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، به شرح و تبیین عوامل فساد و راهکارهای مبارزه با آن پرداخته شده است. بهطورکلی از نتایج این تحقیق به دست میآید که اسلام با یک دید همهجانبه، سعی در از بین بردن زمینهها و بسترهای بروز فساد اداری داشته و در صورت بروز نیز برخورد قاطع با آن را توصیه مینماید.
Machine summary:
فساد اداری، عوامل و راهکارهای مقابله با آن از منظر آیات و روایات جمال فرزند وحی(: استادیار، گروه الهیات، دانشگاه رازی مینا یعقوبی: دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام دوفصلنامه تخصصی پژوهشهای میانرشتهای قرآن کریم سال چهارم، شماره دوم، پائیز و زمستان 1392، ص 180 -147 تاریخ دریافت مقاله: 5/3/1392 تاریخ پذیرش مقاله: 25/6/1392 چکیده فساد اداری با انواع و اشکال مختلف و تبعات سوء آن، از دیدگاه اسلام هم به عنوان یک معضل اخلاقی و هم بهمثابه یک چالش قانونی در نظر گرفته میشود.
در آیهای دیگر از قرآن کریم این ارتباط به گونه دیگری بیان شده است: «الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک هم الخاسرون: همانانی که پیمان خدا را پس از بستن آن میشکنند و آنچه را خداوند به پیوستنش امر فرموده میگسلند و در زمین به فساد میپردازند؛ آنانند که زیانکارانند» (بقره/27).
قرآن کریم در آیات 47، 45، 44 سوره مائده، جاری نشدن حکم خداوند در جریان قضاوتها را نشانه کفر و بیایمانی، مایه فسق و تجاوز از حدود الهی و همچنین زمینهساز ظلم و بیعدالتی و فساد در جامعه معرفی میکند: «و من لم یحکم بما أنزل الله فأولئک هم الکافرون: و کسانی که به موجب آنچه خدا نازل کرده داوری نکردهاند، آنان خود کافرانند» (مائده/44).
در ذیل این مبحث، کیفیت اداره امور و نیز شرایط رهبر (مدیر) در اداره مسائل جاری سازمان، به عنوان عوامل مؤثر در بروز فساد اداری از دیدگاه آیات و روایات مورد بررسی قرار میگیرد.