Abstract:
انقلاب در مصر به عنوان یکی از مهم تـرین کشـورهای خاورمیانـه و شـمال افریقـا از مهـم تـرین رویدادهای منطقه طی دو سال گذشته بوده است . اگرچه در دوران کوتاه قیام علیه نظام دیکتاتوری، انقلابیون دستاوردهای خوبی داشتند و حسنی مبارک را از قدرت به زیر کشیدند، اما نتوانستند شاکله نظام را تغییر دهند، لذا حکومت به دست شورای نظامی متشکل از وزیـر دفـاع و فرمانـدهان عـالی نیروهای مسلح مصر افتاد. نظامیان در برخی کشورهای جهان سوم نظیر ترکیـه ، پاکسـتان و مصـر جایگاهی بالا در سیاست داشتند و سیاست مداران ناگزیر از پذیرش نقش و جایگاه آنان در سیاست بودند. در مصر به ویژه دوران ناصر و سپس سـادات نظامیـان جایگـاهی ویـژه داشـتند و در دوران مبارک نقش نیروهای امنیتی بر جایگاه نظامیان برتری داشت . با سقوط مبارک و جایگزینی شـورای نظامی به جای وی، موضوع نقش نظامیان در حاکمیت سیاسی و رابطه ارتش و سیاسـت بـار دیگـر محل بحث و بررسی در محافل علمی شد. در این مقاله ضمن پرداختن به نقش و جایگاه ارتـش در دهه های گذشته در مصر، چگونگی اقدامات ارتش در جریان قیام مردمی علیه حسنی مبارک و دوران پس از آن بررسی و تجزیه و تحلیل شده است .
Machine summary:
"اما باید این نکته را یادآور شد تا زمانی که دودستگی و شکاف ارزشی و دیدگاهی بنیادی بین نخبگان نظامی و دولتمردان سیاسی وجود دارد و ارتش نیز برای خود نقش واسطه و محافظ آرمانها در نظر گرفته است، همچنین تا هنگامی که تودهها به همزیستی هنجاری در شکل تعاملی و تکاملی آن دست نیافتهاند، داستان موش و گربه بازی در این کشورها ادامه دارد و باید شاهد دخالت مستقیم یا غیرمستقیم نظامیان در صحنه سیاسی کشورها بود.
ظرف بیست سال گذشته همواره طنطاوی از نظامیان مورد اعتماد امریکا و اسرائیل و مجری پیمان کمپ دیوید بوده است و در زمان اعتراضات مردم مصر علیه حسنی مبارک، شورای نظامی مصر با به دست گرفتن قدرت از فروپاشی نظام حسنی مبارک جلوگیری کرد.
بنابراین در یک سال و نیم پس از دوران حسنی مبارک، ارتش مصر به عنوان نهادی قدرتمند که پیش از این عمدتا بر عرصههای مختلف قدرت اعم از نظامی، مالی و اقتصادی تسلطی بارز داشت، بر امور سیاسی نیز سیطره پیدا کرد و نقشی مهم در دوره انتقالی حکومت و پس از آن در صحنه سیاسی و روند تحولات این کشور داشت.
پس از دور نخست انتخابات ریاستجمهوری مصر در اوایل سال 1391، شورای نظامی حاکم بر مصر برای تضمین قدرت خود، متمم قانون اساسی این کشور را تصویب کرد و دست به انحلال پارلمان منتخب مردم زد و اکثر اختیارات رئیسجمهور و اختیار قانونگذاری را به نظامیان محول کرد."