Abstract:
رسیدن به این نتیجه که تلویزیون در ذات خود دروغ گوست، اغراق به نظر می رسد؛ اما این نتیجة قطعی است که در تلویزیون، به ویژه در برنامه های خبری، امکان سوگیری، تحریف، بازسازی، جعل واقعیت، جانب داری و غیره وجود دارد. این مقاله می کوشد با توجه به سه منبع معرفتی «پژوهش های انجام شده در حوزة ارتباطات و ژورنالیسم»، «آیین نامه ها و منشورهای اخلاقی بین المللی» و «پژوهش های فقهی حوزة خبر»، مؤلفه های تأمین کنندة صداقت در خبر را استخراج کند و در واقع مشخص سازد که چه شاخصه هایی باید در خبر وجود داشته باشد، تا خبر، صادقانه خوانده شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد بر اساس اصول حرفه ای ژورنالیسم، منشورهای اخلاقی بین المللی، قواعد و دیدگاه های فقهی، تولیدات خبری سازمان صدا و سیما برای احراز صفت «صداقت» باید از مؤلفه های «بی طرفی»، «عینیت»، «انصاف»، «صحت» و «جامعیت» به منزلة شاخصه های تأمین کننده صداقت خبری برخوردار باشد.
The notion that TV is a liar per se seems to be exaggerated but the possibility of the bias، distortion، remaking، distorting reality and favoritism، etc in news programs is definite. Relying on three cognitive sources; ‘’research studies done in the realm of communications and journalism’’، ‘’international moral bylaws and charters’’ and ‘’fiqhi research studies on news)، this paper seeks to extract the components that contribute to broadcasting true news and determine the characteristics of what can be called true news. The findings of this research show that، given the professional principles of journalism، international moral charters، fiqhi rules and views، the news products of IRIB will be authentic if they have such components as، impartiality، objectivity، justice، honesty and universality as honesty news providing indicators.
Machine summary:
"بارزترین وظیفة روزنامه نگار وقف صادقانة خویش نسبت به واقعیت عینی و ترسیم دقیق و بدون تحریف رویدادهاست؛ اصل سوم: مسئولیت اجتماعی روزنامه نگار: روزنامه نگار نه فقط در مقابل رسانه، بلکه در برابر مردم و منافع اجتماعی و نیز وجدان اخلاقی خود باید پاسخ گو باشد؛ اصل چهارم: شرافت حرفه ای روزنامه نگار: امتناع از پذیرش رشوه، عدم ترجیح منافع شخصی بر رفاه عمومی و پرهیز از سرقت ادبی از جمله شاخصه های شرافت است؛ اصل پنجم: دسترس همگانی و مشارکت؛ اصل ششم: احترام به حریم خصوصی و شئون انسانی؛ اصل هفتم: احترام به منافع عمومی؛ اصل هشتم: احترام به ارزش های جهانی و تنوع فرهنگ ها؛ اصل نهم: امحای جنگ و سایر مصائب پیش روی بشر؛ اصل دهم: ارتقای نظر نوین اطلاعاتی و ارتباطی جهانی: ارتقای روند دموکراتیک کردن اطلاعات و ارتباطات در سطوح ملی و بین المللی، تعهد ویژة روزنامه نگار است.
مؤلفه های سازندة صداقت خبری مؤلفه ها معیار تحقق آن در خبر بی طرفی اختصاص زمان و فضای مساوی به طرفین ماجرا تأکید برابر بین تفسیرها یا دیدگاه های مخالف جست وجو برای یافتن شواهد و مدارک صحت و درستی عدم تناقض گویی: ارائة خبرهای ضد و نقیض عدم مبالغه و اغراق: بزرگ جلوه دادن بعضی از خبرها و غلو کردن در خبرها عدم سانسور: جدا کردن بعضی از اجزای خبر از پیکرة اصلی آن عینیت استفادة دقیق و موثق از نقل قول ها چیدمان و ترتیب مناسب اطلاعات در کنار یکدیگر انصاف چینش و گزینش تصاویر، انتخاب نما، زاویة دوربین، تکرار و..."