Abstract:
علی بن ابی طالب و زبیر بن عوام که از پیشگامان و سابقون در اسلام و از خواص و نخبگان تاثیر گذار عصر خود به شمار میآمدند، بخش عمده ای از حیات ایمانی و سیاسی خویش را از دوران مکی تا روزگار خلیفه سوم در مدینه با تفاهم، همدلی و همگرایی گذراندند اما در روزهای آغازین حکومت امام علی، روابط آنها به سردی گرایید و سر انجام در حوالی بصره به رویارویی نظامی منجر شد.
پرسشی که این مقاله میکوشد تا به روش توصیفی تحلیلی برای آن پاسخی جستجو کند، این است که چگونه تفاهم و همگرایی میان این دو صحابی بزرگ به واگرایی و تخاصم بدل شد و کار را به مقابله و منازعه کشاند؟ یافته های این پژوهش، ناظر به این معناست که اشرافیت مادی که در عصر فتوح اسلامی دامنگیر برخی از صحابه پیامبر گردید، به تحول احوال آنها انجامید و دنیاگرایی و میل به قدرت، جای اخلاص و فداکاری دیروز را گرفت و موجب شد که مطالبات زبیر از حکومت نوبنیاد علی (ع) افزایش یابد؛ اما چون امام علی حاضر به برآوردن آنها نشد، روابط میان آن دو به تیرگی گرایید.
Ali b. Abi Talib and Zubayr b. Awwam who were the forerunners in accepting Islam and the elites of their era، spent a part of their ideological and political life- from Meccan times until the Uthman’s Caliphate- with good understanding and convergence but in the first days of Imam Ali’s caliphate،their relationship inclined to coolness and finally went to war near Basrah.
The question which the current study tries to find an answer to it -under the descriptive and analytic method- is: How did their convergence change into divergence?The findings of this study shows: The material nobility resulting from Islamic conquests changed the ethics and morals of some companions and directed them to mammonish.Finally،the claims of Zubayr were increased but as Imam Ali did not provide them،their relationship became disturbed.
Machine summary:
com امام علي و زبير: از تفاهم تا تخاصم چکيده علي بن ابي طالب و زبير بن عوام که از پيشگامان و سابقون در اسلام و از خـواص و نخبگـان تأثير گذار عصر خود به شمار ميآمدند، بخش عمده اي از حيات ايماني و سياسي خـويش را از دوران مکي تا روزگار خليفه سوم در مدينه با تفـاهم ، همـدلي و همگرايـي گذراندنـد امـا در روزهـاي آغـازين حکومت امام علي، روابط آنها به سردي گراييد و سر انجام در حوالي بصره به رويارويي نظامي منجر شد.
پرسشي که اين مقاله ميکوشد تا به روش توصيفي تحليلي براي آن پاسخي جستجو کند، ايـن است که چگونه تفاهم و همگرايي ميان اين دو صحابي بزرگ به واگرايي و تخاصم بدل شـد و کـار را به مقابله و منازعه کشاند؟ يافته هاي اين پژوهش ، ناظر به اين معناست که اشرافيت مادي که در عصر فتوح اسلامي دامنگير برخي از صحابه پيامبر گرديد، به تحول احوال آنها انجاميد و دنياگرايي و ميل به قدرت ، جاي اخلاص و فداکاري ديروز را گرفت و موجب شد که مطالبـات زبيـر از حکومـت نوبنياد علي (ع ) افزايش يابد؛ اما چون امام علي حاضر به برآوردن آنها نشد، روابـط ميـان آن دو بـه تيرگي گراييد.
٨٥ با اين حال ، طولي نکشيد که زبير بيعت خود را با امام علي شکست و بـه همـراه طلحه به قصد عمره از مدينه خارج شد و در مکه ، ام المؤمنين عايشه را به خـروج عليـه امـام علـي تحريض کرد.