Abstract:
این پژوهش آزمایشی میدانی به منظور بررسی تاثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی، در اهواز، انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی اهواز بودند که تعداد 84 نفر به طور تصادفی از یک مدرسه واقع در ناحیهی 3 اهواز انتخاب و به طور تصادفی به گروههای آزمایش (شناختی و فراشناختی) و گروه گواه گمارده شدند. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامهی اضطراب امتحان (ابوالقاسمی، اسدی مقدم، نجاریان و شکرکن، 1375) و نمرههای درس علوم تجربی دانشآموزان در ترم اول و دوم بود. روش کار به این صورت بود که ابتدا هر دو گروه آزمایش و گروه گواه توسط مقیاس اضطراب امتحان پیش آزمون شدند و نمرهی درس علوم تجربی نیمسال اول آنها از مدرسه اخذ شد. سپس، به هر کدام از گروههای آزمایش در 9 جلسهی یک ساعته آموزش مهارتهای شناختی و فراشناختی داده شد. پس از اعمال مداخله، بار دیگر گروههای آزمایش و گواه توسط مقیاس اضطراب امتحان آزمون شدند و عملکرد درس علوم تجربی نیمسال دوم آنها از مدرسه اخذ شد. نتایج تحلیل واریانس یک راهه روی تفاضل نمرههای پیشآزمون و پسآزمون در اضطراب امتحان نشان داد که بین گروههای آزمایش و گواه تفاوت معنیداری وجود دارد. همچنین، بین عملکرد درس علوم تجربی گروههای شناختی، فرا شناختی و گواه تفاوت معنیداری مشاهده شد. لذا میتوان گفت که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی موجب کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی میشود.
Machine summary:
با توجه به اهمیت نیروی نظارتی فراشناخت، به عنوان یک نیروی مهم ناظر بر شناخت و یادگیری و چگونه آموختن، هدف این پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که آیا آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان و عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی مؤثر است؟ بسیاری از محققان معتقدند که استفاده از مهارتهای شناختی و فراشناختی بدون تردید منجر به یادگیری معنیدار خواهد شد.
به طور اخص، هدفهای این تحقیق عبارتند از: 1- تعیین تأثیر روشهای آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب - Carr - Jessup امتحان دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی.
فرضیههای تحقیق این پژوهش فرضیههای زیر را به محک آزمایش گذاشته است: 1- آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی باعث کاهش اضطراب امتحان در دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی میشود.
نتایج تحلیل فرضیهی 2 نیز نشان داد که بین میانگین نمرههای عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان گروههای آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و گروه گواه تفاوت معنیدار وجود دارد.
نتایج به دست آمده از این فرضیه با پژوهشهای براون 2 و پالینسکار 3 (1982)، پاریس 4 و وینوگراد 5 (1990)، اندرسون 6 (1990)، ولفولک 7 (1995)، کار و جسپ (1997)، هکر 8 - Sapp - Brown - Palinscar - Paris - Winograd - Anderson - Woolfolk - Hacker (1998)، ریکی 1 و استیسی 2 (2000)، اسکات 3 (2000)، عباباف (1375)، ابراهیمی قوام آبادی (1376)، آوانسیان (1377)، سیف (1379) و برخوردار پور و سرمد (1379)، که بیان داشتند آموزش راهبردهای یادگیری در افزایش کیفیت عملکرد تحصیلی دانشآموزان مؤثراست، همسویی دارد.