Abstract:
تضاد میان طبقات مذهبی و سکولار درمورد دولت اسلامی شروع شد. نقش اسلام در حکومت چیست ؟ در پاسخ به آن متفکران مسلمان دو جواب مطرح کردند: نخست ، گروهی که اسلام را مساوی با دولت میدانستند. دوم ، گروهی که ازنظر آن ها حکومت در اسلام ، تنها یک بعد بوده و ابعاد دیگر اسلام نسبت به آن بعد سیاسی مهم تر است . غامدی با عبور از رویکرد اول که در آرا و نظرات مودودی نمود داشت و مودودی سخن گوی اصلی آن بود، تفسیر خود از اسـلام ، قرآن و سنت را بررویکرد دوم قرار داد. از نگاه غامدی، ایجاد یک جامعه اسـلامی ، مقـدم بـر دولت اسلامی است . چنین جامعه ای ازطریق انقلاب اسلامی میسّر است و انقلاب راه را برای یک دولت اسلامی فراهم خواهد کرد. این دولت اسـلامی از سـه گـروه تشـکیل شـده اسـت : مسلمانان ، معاهدین و ذمّیان . چنین دولتی مبتنی بر پلورالیسم در مذهب و سیاست است .
Machine summary:
انقـلاب اسـلامی موردنظر غامدی چیست ؟ چه نظامی باید موافق با انقلاب حاکم شود؟ مشخصات نظام درمورد موضوع هایی چون حقوق شهروندی و احزاب چگونه است ؟ فرضیۀ پـژوهش اذعـان دارد کـه پاسخ به این سؤال ها را باید در تعریف اسلام اجتماعی - اخلاقی غامدی جست وجو کرد.
(مودودی، ١٩٨٠: ٣٢-٢٨) بر این اساس ، حکومت در اسلام به معنای دمکراسی نیست ؛ زیرا در دمکراسی، سلطه ، خاص ملت است و قوانین برمبنای رأی جمهور مـردم تغییـر مـیکنـد؛ بنـابراین ، نظـام اسلامی دمکراسی نیست ، بلکه حکومت الهـی (تئوکراسـی) اسـت ؛ امـا تئوکراسـی غربـی بـا تئوکراسی اسلامی فرق دارد؛ زیرا تئوکراسی غربی یعنی حاکمیت روحـانیون کلیسـا، درمقابـل نظام حکومت الهی در اسلام هیچ گاه تحت تـأثیر طبقـۀ خاصـی از متولیـان مـذهبی نیسـت و نظارت آن به دست عمـوم مسـلمین اسـت .
(مودودی، تابستان ١٣٥٨: ٨-٣٣) ازنظر مودودی حاکم حقیقی در اسلام الله است و مجریان قوانین الهـی هماننـد نماینـدگان ازسوی حاکم هستند که این درست همان جایگـاه اولـیالأمـر در اسـلام اسـت .
نظر مودودی درمـورد بسـیاری موضـوعات جزئـی، همانن د ابوالکلام آزاد بود؛ برای نمونه ، دربارة اینکه خلیفه باید قریشی باشد، بیان کرد کـه آن روایـت ، امری تاریخی و تابع شرایط سیاسی- اجتماعی بود و بنابراین به معنی الزام خلافت و امامت در قریش نیست بلکه غیرقریش نیز میتواند تصدی ایـن مناصـب را عهـده دار شـود.
زمانی کـه دولـت اسـلامی تشـکیل شود، مظهر خداوند برروی زمین خواهد بود و اگر چنین دولتی موجودیت پیـدا نکـرد، نبایـد نگران بود؛ زیرا هدف اسلام تشکیل یک حکومت اسلامی نیست ، بلکه هدف آن دسـتیابی بـه «تزکیه » است .
غامدی معتقد است برای رسیدن به یک دولت اسلامی، انقلاب اسـلامی مـورد نیـاز اسـت رهبری چنین انقلابی باید برعهدة متفکران مسلمان باشد.