Abstract:
اين مقاله بر تحليل علمي-تاريخي آيين نوروز در هفت پيكر نظامي متمركز است. مردمان فلات ايران از ديرباز هرساله با بيداري طبيعت در فصل بهـار، به پيشواز رويش گل ها و سرسبزي درختان كهن سال مي رفتند و با جشني نمادين همراه با نيايش هـايي آييني به قدرداني از ايزدان مي پرداختند تـا با جلب رضايت خدايان، به باززايي گياهان و بركتبخشي زمين كمك كنند. اين جشن ملي با گذر زمان با نام نوروز از زمـان كورش بزرگ تاكنون از فراز و نشيب هاي بسياري گذر كرده، اما هر بار پيروزمندتر از پيش خود را نشان داده است. نويسندگان و شاعران بسياري تحت تاثير اين جشن ملي- مردمي آثاري گرانقدر برجاي گذاشته اند؛ در اين ميان، هفت پيكر نظامي گنجوي مجموعه اي بزرگ و بي نظير از فرهنگ ايراني است كه با زبان رمز به بيان اسطوره ها و آيين هاي نوروزي و سنن مرتبط با آن پرداخته است. روش تحقيق در اين پژوهش تطبيقي- اسنادي است كه با رويكردي برون اسطوره اي و از منظر جامعه شناسي، مردم شناسي، فرهنگ و تاريخ به نقد و بررسي پرداخته شده است. بر اساس نتايج تحقيق، نظامي با بازآفريني هنرمندانه باورها، اسطوره ها و طرح ازدواج بهرام گور با هفت شاهدخت به مسئله ازدواج مقدس و نوروز نظر داشته است. وي در گنبد اول، اسطوره كاووس را با زباني رمزي و تمثيلي به تصوير كشيده است تا يادآور سياوش و جشن فروردينگان شود و سپس با آوردن نمادها و نشانه هايي از نوروز عام و خاص در گنبد دوم و هفتم يادي از مراسم و سنن نوروز ايراني كرده است.
Resurrection of nature brings an excitement on the earthy ground that spirit and soul of man is delighted by this renaissance. Every year، ancient people greet regeneration، flowers growth and old trees verdure and by a symbolic ceremony along with ritual prayers acknowledged the deities to bless the life by attracting gods consent and the revitalization of the plant. Over time، the ceremony has survived to the present day with the name of NowrÅ«z. It has passed many ups and downs since Cyrus، but every time it was more successful than before. Many opinions exist about the roots of the emergence of NowrÅ«z. In this context، many writers and poets composed and wrote a lot in their poetry and short or long works. Nizami also didn’t neglect the natural evolution and the national- folklore celebration. With a different approach to the roots of the Nowruz left a lasting work that was planned and established based on the Mesopotamian mythology، a Year According to Mesopotamian mythology -Sacred Marriage.
Machine summary:
"نویسندگان و شاعران بسیاری تحت تأثیر ایـن جشـن ملـی- مردمـی آثـاری گرانقـدر برجای گذاشته اند؛ در این میان ، هفت پیکر نظامی گنجوی مجموعه ای بزرگ و بینظیر از فرهنگ ایرانی است که بـا زبـان رمـز بـه بیان اسطوره ها و آیین های نوروزی و سنن مرتبط با آن پرداخته است .
کلید واژه ها: هفت پیکر، نظامی گنجوی، ازدواج مقدس ، نوروز عام و خاص ، جشن فروردینگان مقدمه نوشدگی و باززایی پیوسته طبیعت نوعی مرگ و تجدید حیات دوباره محسـوب مـیشـد، سـبز شـدن گیاهـان ، طلـوع و غـروب خورشید، شب و روز، حالات مختلف ماه این باور را در ذهن آدمی جان داد که پدیده های طبیعی دارای جان و روح هستند، جــان و روحی که در پیوستگی با جان و روح جهانی و ازلی است .
ک : زنر، ١٣٨٨: ١٩٦) و وجود نشانه های مرتبط با نوروز فضای مناسب برای طرح روایت نوروز عام یا کوچک را در قالب داستان تمثیلی بهرام پنجم به وجود آورده است : روز یکشـــــنبه آن چـــــراغ جهـــــان زیـــر زر شـــد چـــو آفتـــاب نهـــان (نظامی ، ١٣٨٨: ١٠٥) آفتـــــابی بـــــه عـــــالم افـــــروزی خــــوب چــــون نوبهــــار نــــوروزی (نظامی، ١٣٨٨: ١٠٦) در دوران ساسانیان که نوروز و مهرگان باشکوه برگزار میشد، پادشـاه در جشـن مهرگـان تـاجی بـه شـکل خورشـید بـر سـر میگذاشت و از این طریق نشان میداد که میترای روی زمین است ، درست همان طور که نوروز را جشن میگرفت ، مهرگان را نیـز برگزار میکرد (ر."