Abstract:
یکی از مهم ترین موضوعاتی که آمریکا در راستای حفظ و برقراری امنیت اقتصادی در سرتاسر دنیا به آن التزام دارد، تامین امنیت مسیرهای تجارت دریایی است. این موضوع، برگرفته از محوریت آب به عنوان عامل برقرارکننده صلح در جهان است که بر نقش آمریکا به عنوان قدرت برتر دریایی جهان در مواجهه با چالش ها و رفع تهدیدها از طریق به کارگیری پایگاه های نظامی دریایی خود تاکید می کند. با بررسی مناطق آلوده از نظر وجود دزدی دریایی در سطح جهان می توان جنوب شرق آسیا و خلیج عدن، پهنه آبی سومالی، خلیج گینه و دریای کارائیب را از جمله مناطقی دانست که در آن ها دزدی دریایی وجود دارد، اما در این میان، منطقه راهبردی شاخ آفریقا بسیار حائز اهمیت است. به نظر می رسد نبود ساختارهای منسجم حاکمیتی در میان کشورهای منطقه شاخ آفریقا، در متشنج ترکردن اوضاع تاثیر بسزایی دارد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، فعالیت دزدان دریایی در منطقه شاخ آفریقا بررسی می شود و به این پرسش پاسخ داده می شود که فعالیت دزدان دریایی سومالی، چه تاثیری بر ژئوپلیتیک منطقه دارد. از این رو، در این پژوهش، چگونگی افزایش حملات علی رغم سیاست های پیشگیرانه کشورها در پشتیبانی نظامی از کشتی های متبوعشان تحلیل می شود. مطابق نتایج، آمریکا علی رغم اشراف نظامی بر مناطق دریایی، به خاطر وابسته نگاه داشتن کشورهای جهان به قدرت خود، از برخورد قاطع با این حمله های سازمان یافته اجتناب می کند.
Machine summary:
html//https: در دوران جنگ سرد، هنگامیکه دو ابرقدرت غرب و شرق تلاش میکردند با استفاده از ابزارهای نظامی فعالیت های خود را در سرتاسر جهان توسعه بخشند، منطقۀ شاخ آفریقا به دلیل نفوذ کمونیسم و نیز احاطه بر گذرگاه های راهبردی، مکانی مهم برای شوروی محسوب می شد.
سومالی در مجاورت آبراه و معبر راهبردی جهان یعنی باب المندب قرار دارد و با ٣٠٢٥ کیلومتر مرز دریایی در اقیانوس هند و خلیج عدن (یعنی طولانی ترین ساحل در بین کشورهای آفریقایی) بندرهای متعددی دارد که سبب شده است بهترین شرایط را برای پهلوگیری کشتی های نفت کش و تجاری داشته باشد.
موقعیت راهبردی سومالی، وجود ذخایر طبیعی مانند اورانیوم ، سنگ آهن ، گاز طبیعی و نفت سبب شده است تا این کشور همواره در کانون توجه سیاست های استعماری باشد (دانیالی، ١٣٩٠)؛ بنابراین ، به نظر نمی رسد حتی پس از جنگ سرد، آمریکا و روسیه ، فعالیت های رقابتی خود را در این منطقه کاهش داده باشند.
فارغ از جامع بودن این دسته از قوانین و حدود ضمانت اجرایی آن ها، مطالعۀ فعالیت های دزدان دریایی در منطقۀ شاخ آفریقا در کرانه های شرقی سومالی یعنی اقیانوس هند و نیز از شمال در خلیج عدن قابلیت آن را دارد که سیاست های کشورهای فرامنطقه ای مانند آمریکا را در منطقه مشخص سازد.
با توجه به جغرافیای سیاسی نابسامان سومالی و از آنجاکه این کشور در رأس شاخ آفریقا قرار گرفته است ، حوزة فعالیتی دزدان دریایی در آبراهۀ شمالی یعنی خلیج عدن و نیز پهنۀ آبی شرق آن یعنی اقیانوس هند تمرکز دارد.