Abstract:
بیگانگی تحصیلی به جدایی عاطفی یا شناختی از جنبههای مختلف بستر آموزشی مانند فرایند تحصیل و یادگیری، فضای دانشگاه، استادان، دانشجویان دیگر و احساس جدایی از تولیدات علمیشان و در یک کلام، انسان دانشگاهی مطلوب اشاره دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان بیگانگی تحصیلی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان و برخی از عوامل موثر بر آن است. این پژوهش با روش پیمایشی روی دانشجویان رشتههای مختلف مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد صورت گرفته است. یافتههای حاصل از اندازهگیری بیگانگی تحصیلی در پنج بعد بیقدرتی، بیمعنایی، بیهنجاری، بدبینی و انزوای اجتماعی نشان میدهد میانگین بیگانگی تحصیلی دانشجویان کمی بالاتر از حد متوسط است و میزان احساس بیقدرتی و بدبینی دانشجویان در مقایسه با ابعاد دیگر بیشتر است. همچنین، براساس نتایج تعامل با استادان، انگیزة تحصیلی و دیدگاه دیگران مهم به تحصیل تاثیر مستقیم بر کاهش بیگانگی تحصیلی دانشجویان دارند و رضایت از رشتة تحصیلی، نگرش به آیندة شغلی و خودپندارة تحصیلی تاثیر غیرمستقیم بر کاهش بیگانگی تحصیلی دانشجویان دارند.
Academic alienation refers to emotional or cognitive separation from various aspect of the educational context such as the process of education and learning, campus, professors, other students and sense of separation from scientific production and briefly ideal homo-academic. The aim of this study was to evaluate the degree of academic alienation among students of the University of Isfahan and some of its determinants. The aim of this study was to evaluate the degree of academic alienation among students of the University of Isfahan and some of its determinants. This research has been done paradigm in the positivistic framework and survey method on undergraduate and graduate students in different fields as well. Academic alienation measured in five dimensions: powerlessness, meaninglessness, anomie, cynicism and social isolation, and the findings show that the average of academic alienation of students is slightly above average and the degree of feeling of powerlessness and cynicism is more than other aspects. The results also show that interaction with professors, academic motivation and Attitude of significant other towards education has a direct impact and Satisfaction of major, attitude towards career future and educational self-concept has the indirect impact on reducing student's academic alienation. Finally, some suggestions and recommendations are provided for policy making.
Machine summary:
کدام عوامل اجتماعي و روان شناختي و زمينه اي (جمعيت شناختي) تفاوت در ميزان بيگانگي تحصيلي دانشجويان دانشگاه اصفهان را تبيين ميکند؟ مباني نظري و پيشينۀ پژوهش درکل ، در زمينۀ «بيگانگي تحصيلي» يا «بيگانگي دانشگاهي» پژوهش هاي زيادي در داخل صورت نگرفته است ، درحاليکه چندين دهه از ورود اين موضوع به بحث هاي آموزش عالي و پژوهش هاي مرتبط با آن در خارج از کشور ميگذرد و هنوز هم يکي از دغدغه هاي اصلي انديشمندان در اين حوزه محسوب ميشود؛ براي مثال ، دسته بندي سيمن - که در دهۀ ١٩٦٠ تا ١٩٧٠ به کار رفت - در متون آموزش عالي در سال هاي ٢٠٠٩ تا ٢٠١٣ بيش از ٥٠ بار مورد استناد بوده است (بارنهارت و گينز، ٢٠١٤).
نتايج پژوهش موسوي و حيدرپورمرند (١٣٩٠) در زمينۀ وضعيت بيگانگي تحصيلي و برخي از عوامل مؤثر بر آن در بين دانشجويان دانشگاه شاهد نشان ميدهد در سطح کلان ، متغيرهايي چون مدرکگرايي، ايدئولوژيک و انباشتيبودن نظام آموزشي ؛ در سطح ميانه ، متغيرهايي چون بوروکراسي اداري ، محدوديت هاي اعمال شده توسط دانشگاه ، سبک مديريت گروه آموزشي و اعتبار اجتماعي دانشگاه و در سطح خرد نيز متغير سرمايۀ فرهنگي با ميزان بيگانگي تحصيلي رابطه دارند.
ذکايي و اسماعيلي (١٣٩٠) با انجام دادن پژوهش کيفي به شيوة نظريۀ زمينه اي در ميان ٤٠ نفر از دانشجويان تحصيلات تکميلي علوم انساني و اجتماعي شهر تهران ، نشان دادند مؤلفه هاي اصلي تجربۀ بيگانگي تحصيلي و دانشگاهي ضمن ارتباط و تأثيرپذيري مستقيم از سياست فرهنگ ، آثار و پيامدهاي اجتماعي، رواني و اقتصادي مهمي در زندگي دانشجويان دارد.