Abstract:
در فاصلهٔ مرگ ابوسعید ایلخانی(در سیزدهم ربیع الاول ۷۳۶ ه. ق. / سی نوامبر ۱۳۳۵ ) تا ظهور تیمور(۷۸۱ ه .ق.) اوضاع ایران آشفته و قدرت ها و سلسله های کوچک و بزرگ و امرای محلی در شهرهای مختلف به قدرت رسیدند، با استفاده از همین اوضاع آشفته تیمور توانست قدرت را به دست بگیرد و طی لشکرکشی های بعدی بنیان حکمومت تیموریان را در ایران بنا نهد. با توجه به اینکه بیشتر اوقات تیمور صرف لشکرکشی به سرزمین های مختلف میشد، اما وی دوست دار علما و دانشمندان بود و نتیجه ی آن اجتماع بسیاری از دانشمندان در دربار او و تبدیل شدن سمرقند به مرکزی علمی و مذهبی مشرق زمین بود. این پژوهش با استفاده از روش اسنادی-کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی قدرت یابی حکومت تیمور پرداخته و جایگاه هنرمندان و دانشمندان را در دربار مورد بررسی قرار می دهد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که علی رغم این جنگ ها و یورش های تیمور که از او در تاریخ مانده وی به هنرمندان و دانشمندان علاقه مند و بسیاری از آنان را به دلیل مهارت آنان به سمرقند کوچ داد و در دربار او از ارج و قرب زیادی برخوردار بودند.
Machine summary:
"نتایج بررسیهانشان میدهدکه علیرغم این جنگ هاویورش هایتیمورکه ازاودر تاریخ مانده ویبه هنرمندان ودانشمندان علاقه مندوبسیاریازآنان رابه دلیل مهارت آنان به سمرقندکوچ دادودر درباراوازارج وقرب زیادیبرخورداربودند.
نتایج بررسیهانشان میدهدکه علیرغم این جنگ هایتیمورکه ازاودرتاریخ مانده ویبه هنرمندان وصنعتگران ودانشمندان علاقه مندوبسیاریازآنان رابه دلیل مهارت آنان به سمرقندکوچ داد.
٧. چنگیزخان با خصوصیات وصفاتیکه به وینسبت داده شده ،نقش پیامبرگونه ایدرمیان مغول داشته است ولیچون مغولان بنابه طرزتفکرخاص مذهب شمنی،امکان تصوروجودپیامبررانداشته اند،اورادرزمره ایزدان قرارداده اند.
٢اوبن درمجموعه تراجم احوال شاه نعمت الله ولیکرمانی مینویسد:"نقل است که حضرت صاحبقرانیکسیراکه به صفات ولایت وعزلت وریاضت یافتویو تقویوعلم وزهادت متصف بوده دروقت معانقه ملاحظه میکرده که دل اوازترس میطپیده یانه .
ازجمله شاعران دردوره حکومت تیموریان میتوان به کمال الدین بن مسعود(متوفی۸۰۸/هـ۶- ۱۴۰۵م )است که درفاصله بین ایلخانان مغول وتیموریان زندگیمیکردوباتخلص کمال به کمال خجندیشهرت داشت ودرقالب غزل استادبود.
٣ازبناهای ساخته شده دردوره ی تیمورمیتوان به بناهایزیراشاره کرد:بنایازبکستان شاه زند:مجموعه ایمتشکل از۱۶بنادرشمال سمرقندبودهدف تیمورازتأسیس این بنااحداث آرامگاه برایاعضایخانواده اش بود؛ مقبرٔه احمدیسوی:عارف قرن ۶که مقبره اش شامل مسجد،کتابخانه ،خانقاه وآشپزخانه میشده است ؛ مسجدجامع :بزرگ ترین بنایساخته شده به فرمان تیموردرسمرقنددرسال ۸۰۱هـاست که به مسجد بیبیخانم معروف است ٤.
نام این مجموعه یعنی"شاه زند»ازنام پسرعمویپیامر،قاسم بن عباس گرفته شده که آرامگاه اوازمدتهاپیش زیارتگاه عمده شهرسمرقندبوده است .
درواقع دردوران حاکمیت تیموریان هنرهاییچون کتاب سازی،نقاشی، خطاطی،هنرهایتصویری،فلزکاری،سالفگریونیزهنرمعماریرونق یافت به طوریکه دردوران تیمور به ساختن بناهاومقبره هاتوجه زیادیمیشدوسمرقندپایتخت تیموربه شهریتبدیل شدکه سرشارازآثار وباغ هاومقبره هاوبناهاییکه توسط هنرمندان ساخته شده بود."