Abstract:
تخریب منابع طبیعی و محیط زیست از پارادایم انسان مدرن و رابطه ی او با خویشتن و جهان هستی ناشی می شود. بنابراین تلاش برای رفع این بحران ها و رفتار صحیح اخلاقی با آن ها باید از اصلاح پارادایم آغاز شود. در این بررسی، از روش اسنادی برای مرور و نقد اسناد آموزش صیانت منابع طبیعی و محیط زیست و از روش تبیینی برای توصیف چرایی و ضرورت تبیین پارادایم توحیدی در آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست استفاده گردید. تبیین هستی شناسی، شناخت شناسی، روش شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی پارادایم توحیدی آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست مهم ترین یافته های این مطالعه می باشند. اگر چه راه های گوناگون برای پیشگیری بحران های زیست محیطی توصیه می شود، امّا محققّان و برنامه ریزان بر این باورند که اتکاء صرف بر توصیه های فنّی، چاره ساز نیست. زیرا این بحران ها نشانه ی فاجعه ای بزرگتر یعنی پارادایم های مبتنی بر دوری انسان از مبداء و خالق هستی است. لذا نیازمند پارادایم توحیدی برای آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با لحاظ داشتن "دانش ماوراء الطبیعه"، " دانش علمی/ تحلیلی" و "دانش و اخلاق قدسی" هستیم که می تواند مورد استفاده برنامه ریزان و مسئولان منابع طبیعی و محیط زیست کشور قرار گیرد.
Machine summary:
"بنابراین برای پیشگیری از تخریب منابع طبیعی و محیط زیست و رفتار اخلاقی صحیح با این هدایای الهی باید، در مسیر ارتقاء دانش و بینش آحاد جامعه تلاش شود که بهره گیری از رهنمودهای ادیان در کنار یافته های علمی از مهم ترین آن ها است .
صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست و رفتار صحیح اخلاقی نسبت به آنها از دیدگاه ادیان شواهد بیانگر این واقعیت اند، بشر نسبت به گذشته آمادگی بیشتری برای پذیرش تعلیمات دینی دارد، زیرا نگاه جهانی به دین تغییر کرده است و به عنوان عاملی موثر در رفع بحران های زیست محیطی، تلقی می شود.
پارادایم توحیدی سازگار بـا بـوم فنی و معرفتی کشور، علاوه بر انتقال فناوری های نوین ، نقش هـای دیگـری همچـون ؛ تربیـت انسان متعهد و متخصص ، توانمندسازی و مهیاسازی انسان ها، توجه به نهادهای بومی، سـازمان های مردم نهاد٩، تعاونی ها، توسعه فرهنگی، آموزش مهارت ها به جوامـع محلـی، ارتقـاء سـطح دانش ، بینش و مهارت مردم و بهره برداران ، جلب مشارکت مردم و نهادهای دولتـی در مـدیریت پایدار منابع طبیعی و محیط زیست ، ارتقاء بهره وری و اثربخشی را مد نظر دارد و به طور خلاصه به هر دو "نمود" و "نهاد" انسان توجه می کند (حسینی، ١٣٨٠ و شاه ولی، ١٣٩٣).
برای مثال ، روش های آموزش مورد استفاده در این پارادایم دوطرفه ، تعاملی و مخاطب محور خواهد بود (ملک محمدی،١٣٨٦) و برای اثربخشی بیشتر به همه ابزارها اعم از حس ، تجربه ، شهود، عقل و وحی در آموزش صیانت منابع طبیعی و محیط زیست (تلفیق منابع شناخت علمی، دینی و فلسفی) توجه می شود (شاه ولی،١٣٩٣)."
Keywords:
اسلام
،
پارادایم توحیدی
،
آموزش صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست