Abstract:
این مقاله، وضعیت ثبات سیاسی در نظام مردمسالاری دینی را با تمرکز بر شرایط جمهوری اسلامی ایران بررسی کرده است. شواهد نوشته حاکی از آن است که تحقق ثبات در نظام سیاسی مردمسالاری دینی، مستلزم فراهمآمدن شرایط هشتگانهای در فرآیند تغییرات سیاسی و اجتماعی است، و بالعکس؛ بیثباتی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران نیز پدیدهای است که با ازبینرفتن یکی از این شرایط میتواند ظهور و بروز پیدا کند. این تحقیق با بررسی عوامل اصولی ثبات سیاسی در محیط داخلی و خارجی بر روی وضعیت موجود جمهوری اسلامی ایران، راهبردها و مکانیزمهای مختلف درخصوص ثبات سیاسی را مورد دقت قرار داده است. نتایج پژوهش، به ارایهی پیشنهادها و الزامات بهبود ثبات سیاسی در وضعیت موجود جمهوری اسلامی ایران خواهد پرداخت.
Machine summary:
شواهد نوشته حاکی از آن است که تحقق ثبات در نظام سیاسی مردمسالاری دینی، مستلزم فراهمآمدن شرایط هشتگانهای در فرآیند تغییرات سیاسی و اجتماعی است، و بالعکس؛ بیثباتی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران نیز پدیدهای است که با ازبینرفتن یکی از این شرایط میتواند ظهور و بروز پیدا کند.
این پژوهش درآمدی است بر الگوی مبانی و اصول پایداری و ثبات یک نظام سیاسی اسلامی؛ و چون جمهوری اسلامی ایران مصداق یک نظام مردمسالار دینی است، لذا این الگو با مؤلفههایی مانند: ارزش معنوی، مشروعیت، رهبری و...
آن بزرگوارن در این بحث به عدم اختلال در کارکرد نظام سیاسی و اجتماعی اشاره کرده و از واژههایی مانند نقش کارگزاران، اقتصاد و نیازهای مردم، فقر و محرومیت، باورها و ارزشهای دینی، مشارکت مردم، اعتماد بهنفس، اسلامیت استفاده نمودهاند؛ در برخی موارد نیز بر اختلال در کارکرد محیطی و بیرونی (از ناحیهی قدرتهای خارجی) اشاره داشتهاند.
سوال اصلی این مقاله آن است که: ثبات سیاسی جمهوری اسلامی ایران چگونه استقرار مییابد و به چه عواملی بستگی دارد؟ مدعای تحقیق آن است که میزان باثباتی جمهوری اسلامی ایران، بهمیزان پاسخگویی نظام به خواستههای مردم با توجه به هشت متغییر واسطهای ثبات سیاسی (باورها و ارزشها، رفتار تعاملی، فقرستیزی، رشد و رفاه اقتصادی، مشارکت سیاسی حداکثری مردم، رهبری مشروعیت سیاسی، کارامدی نظام، عدم مداخله قدرتهای خارجی) بستگی دارد.
بهنظر میرسد با بازگشت جامعه به ارزشها و هنجارهای اوایل پیروزی انقلاب - که مردم گرایش معنوی بسیار قوی پیدا کرده بودند - توانایی سیستمی سمبلیک را بتوان تقویت کرد؛ چراکه نقش بیبدیل باورها و ارزشهای دینی مجدداً احیاء خواهد شد و برای اعتلای توانایی سیستم تنظیمی جمهوری اسلامی ایران استفاده فراوانی بهعمل خواهد آمد.