Abstract:
کارکرد اطلاعرسانی و تولید، توزیع و انتشار خبر اهمیت بالایی در وضعیت فعلی و آینده صداوسیما
دارد. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی در سه مرحله، نظرهای 24 خبره در خصوص پیشرانها و
روندهای موثر بر خبر صداوسیما در 5 سال آینده )1402-1397 )احصا شد که شامل 3 پیشران تغییرات
ماهیت مخاطب، تغییرات فناوری و تغییرات محتوای خبری است و 30 روند را در برمیگیرد. نتایج
پژوهش نشان داد که امکان ذائقهسنجی خبری مخاطب با شیوههای نوین، محدود نبودن مخاطب به اخبار
رسانههای سنتی و تعامل گسترده کاربران با بخشهای خبری، مهمترین عدم قطعیتهای کلیدی موثر
بر آینده خبر در حوزه تغییرات ماهیت مخاطب هستند. مهمترین عدم قطعیتهای کلیدی حوزه فناوری
خبر نیز شامل ضریب نفوذ باالی گوشیهای هوشمند، سهولت تکثیر گسترده صوت و تصویر آنالوگ
و دیجیتال و روند خبرنگار بهعنوان واسط و تسهیلگر و نه دروازهبان خبری میشود. در حوزه محتوای
خبری نیز میتوان از انتشار خبر و سپس صحه گذاشتن بر آن، توجه به فراخبر (تحلیل و تفسیر) در
رسانههای سنتی به دلیل رونق گرفتن خبرهای کوتاه و ساندویجی و تاثیرگذاری اخبار پربازدید و پر کلیک
بر دروازهبانی خبر بهعنوان مهمترین عدم قطعیتهای کلیدی نام برد.
کلید واژه:خبر صداوسیما، عدم قطعیت، روند، مخاطب خبر، آیندهپژوهی، فناوری خبر
Machine summary:
بنابراین پرسش های پژوهش عبارت انداز این که خبر رسانه ملی با چه روندهایی در ٥ سال آینده خود مواجه است ؟ و از بین این روندها کدام یک می توانند به عنوان عدم قطعیت های کلیدی در حوزه فناوری ، مخاطب و محتوای خبر مطرح باشند؟ پیشینه پژوهش صلواتیان و مسعودی (١٣٩٥) در پژوهش «شناسایی پیشران های مؤثر بر آینده خبرگزاری ها در ایران »، سرعت تغییرات گسترده در دنیای امروز را عاملی برای آینده نگری خبرگزاری ها، بقا و رقابت آنها دانسته اند و ٢١ پیشران مؤثر بر آینده خبرگزاری ها را در ٤ گروه شناسایی کرده اند: ١) پیشران های فناوری : همگرایی رسانه ، قالب های جدید محتوا، افزایش سرعت تولید اخبار، هوشمند شدن شیوه کسب اطلاعات ، گسترش پهنای باند، نسل جدید وب ، ٢) پیشران های سیاسی ـ حقوقی : وابستگی مالی به جریان های سیاسی ، مالکیت معنوی اخبار و تولیدات رسانه ای ، شکسته شدن انحصار رسانه ای ، ٣) پیشران های اجتماعی ـ فرهنگی : گسترش سواد رسانه ای ، جهانی شدن ، تغییر نسلی ، تغییر مفهوم حریم خصوصی ، قسمت بندی توجه مخاطبان ، حرکت به سمت موضوعات منطقه ای و محلی ، تشتت افکار، گسیختگی اجتماعی ، شهروند رسانه و ٤ ) پیشران های اقتصادی : سرعت و چابکی در مقابل تولیدات رسمی ، تغییر ماهیت و ثروت از حقیقی به مجازی ، برنامه ریزی بر اساس اقتصاد توجه ، شکسته شدن انحصار رسانه .