Abstract:
در روایات مهدویت، آخرالزمان برههای است که با چالشهای گوناگون مواجه میشود که محوریترین آنها، در عرصه معرفت رهبران الهی و پیروی از ایشان است. چرایی هشدارهای معصومان علیهم السّلام درباره چالش سیاسی _ اجتماعی آخرالزمان را میتوان در پیامدهای سوء بیبصیرتی برای جامعه مهدوی جستوجو نمود. چالشی که پیروان را در گرداب آمیختگی حق و باطل قرار میدهد و تشخیص سره از ناسره را بس دشوار مینماید و سرانجامش خروج از ولایت الله و ورود به ولایت فرعونیان است. تنها راه مواجهه با چالش پیش گفته، ثابت قدم ماندن به ولایت الله است که این مهم جز با پیدایی و مانایی بصیرت، شدنی نیست. بر این اساس امامان؟عهم؟، «بصیرت» را سنجه مهدییاوری در آخرالزمان معرفی کردهاند. نگارنده مسئله را با روش توصیفی تحلیلی از منظر قرآن و روایات برمیرسد. چالش پیش گفته با زیر سوال بردن رهبر الهی به منظور ترویج روحیه کارشکنی، هدف قرار دادن خواص جامعه و سوءاستفاده از مقدسات، مخالفت عملی با دستور رهبر الهی، تحاکم به طاغوت و توجیه آن، بروز و نمود پیدا میکند. در مواجهه با چنین چالشی، بصیرت مهدییاوران، در شناخت جریانها و ترفندهای سیاسی دشمن، جلوگیری از پایمال شدن حق حاکمیت ولی الله ، پرهیز از دوستی با دشمنان، اعتماد به انتخاب جانشین توسط امام و... کارآمد است. از دیگر سو، نبود بصیرت سیاسی، جامعه اسلامی را با چالش تهی گشتن از هویت اسلامی، نشناختن طراحان و کارگزاران فتنه، ولایتستیزی و حضور در جبهه باطل، دوستی با دشمنان، تفرقه و گسست اجتماعی و... مواجه میسازد.
Machine summary:
(ابن مشهدی، 1419: 281-280) با دقت در روایت شریف امام حسن عسکری؟ع؟ میتوان فهمید علت عدم پیروی یاران امام علی؟ع؟ از ایشان و دچار تردید و شک شدنشان این بوده است که آنها «علی سنن ضلالة و عمی» بودهاند و بیبصیرتیشان کار را بدانجا کشاند که لشکر اسلام که در آستانه پیروزی بود، مجبور به پذیرش حکمیت شد.
3. مخالفت عملی با دستور رهبر الهی قرآن کریم میفرماید: (لا تجعلوا دعاء الرسول بینکم کدعاء بعضکم بعضا قد یعلم الله الذین یتسللون منکم لواذا فلیحذر الذین یخالفون عن أمره أن تصیبهم فتنه أو یصیبهم عذاب ألیم( (نور: 63)؛ صدا کردن پیامبر را در میان خود، مانند صدا کردن یکدیگر قرار ندهید خدا کسانی از شما را که پشت سر دیگران پنهان میشوند، و یکی پس از دیگری فرار میکنند میداند!
(کلینی، 1407: ج1، 370) از برخی روایات دانسته میشود رمز نجات از آزمونهای آخرالزمان، بصیرت نسبت به امام زمان( خویش است که با وجود آن، اگر چنین کسی زمان ظهور حضرت را هم درک نکند، جزء یاران ایشان محسوب میشود.
حضرت علی؟ع؟ دست برداشتن مردم از پیروی از دین الاهی (که لازمه آن دست برداشتن از پیروی رهبران الاهی است) را در بازگشت ایشان به سنن جاهلی میداند که ریشه چنین حرکت قهقرایی بیبصیرتی و ندیدن حقایق اسلام و نشناختن امام زمان خویش است.
(نهجالبلاغه، خ3) از این رو امام صادق؟ع؟ در ترسیم سختی مواجهه با بیبصیرتان در زمان ظهور حضرت مهدی؟عج؟ میفرمایند: آزاری که قائم ما هنگام رستاخیز خویش از جاهلان آخرالزمان میبیند، بسی سختتر است از آن همه آزار که رسول خدا؟ص؟ از مردم جاهلیت دید.