Abstract:
ازآنجاییکه هر جامعهای بر مبنای ایدئولوژی و جهانبینی خود، روابط منحصربهفردی را با فضا، محیط و انسانها برقرار میسازد و محیط فیزیکی و اجتماعی هر جامعه تبلور نوع نگاه آن جامعه به جهان هستی میباشد و نیز ازآنجاییکه فرهنگ و سنن خاص هر جامعه، پذیرای الگوهایی متناسب با آن جامعه بوده و بعضی از الگوها را رد میکند، ارائه الگوی واحد و جهانی برای توسعه، قطعاً اجرایی نخواهد بود؛ بنابراین برای برنامهریزی توسعه شهری نیاز است با بررسی شاخصهای توسعه جهانی و تطبیق و تنظیم آن با ایدئولوژی و نیز فرهنگ بومی هر جامعه، شاخصهای توسعه شهری مجدداً تعریف و طراحی شده و الگوی توسعه مخصوص آن جامعه به دست آید.
در پژوهش حاضر، ابتدا دادهها از بین مهمترین شاخصهای اقتصادی توسعه شهرهای جهانی و متون و مقالات مربوط به شهرهای اسلامی ایرانی استخراج گردید و سپس با استفاده از روش تحلیل محتوا، مهمترین شاخصهای اقتصادی با تأکید بر الگوی اسلامی ایرانی، به همراه زیرشاخصهای آنها به دست آمد. پس از آن، جهت تعیین درجه اهمیت شاخصها در رویکرد ایرانی اسلامی، شاخصها از طریق روش AHP اولویتبندی گردید. شاخصهای بهدستآمده به ترتیب اولویت عبارتاند از: عدالت اقتصادی، سلامت اقتصادی، فرهنگ کار و اشتغال، تولید، رفاه عمومی، الگوی مصرف، گسترش آبادانی (خدمات و تأسیسات)، وضعیت مالی شهر، مالکیت، وضعیت مسکن که هرکدام با زیرشاخصهایی که شناسایی و اولویتبندی شدهاند، سنجیده میشود.
Since any society establishes unique relationships with space, environment and humans based on its ideology and worldview, and the physical and social environment of each society demonstrates the kind of look of that society to the universe; and since the specific culture and traditions of each society embrace specific patterns and reject some patterns, providing a single and universal pattern for development will certainly not be feasible. So to plan urban development, it is necessary to redefine and design the indicators of urban development by examining the indicators of global development, and adapting it to the ideology as well as the native culture of any society, and obtain the special pattern of community development. In this study, to explain economic indicators of urban advancement and excellence based on the Iranian Islamic model, at first, data were extracted from the most important economic indicators of urban development texts and articles related to Iranian Islamic cities. Then, by use of content analysis method, the most important economic indicators emphasizing the Iranian Islamic model were developed with their sub indicators. Subsequently, indicators were prioritized by AHP method to determine the importance of indices in the Iranian Islamic approach. Indicators in priority order are economic justice, economic health, work and employment culture, production, general welfare, pattern of consumption, expansion of development (services and facilities), city financial condition, ownership, housing situation, each are mesured with the sub indicators which are identified and prioritized Keywords: Urban Development Indicators, Urban Advancement and Excellence, Islamic Iranian model, Economic Indicators
Machine summary:
شاخص هاي اقتصادي پيشرفت و تعالي شهري با تأکيد بر الگوي اسلامي ايراني تاريخ دريافت : ١٣٩٧/١٢/١٠ تاريخ پذيرش : ١٣٩٨/٠٣/٢٣ ______________________________________ بنت الهدي يزدان بخش * جمال محمدي ** چکيده ازآنجاييکه هر جامعه اي بر مبناي ايدئولوژي و جهان بيني خود، روابط منحصربه فردي را با فضا، محيط و انسان ها برقرار ميسازد و محيط فيزيکي و اجتماعي هر جامعه تبلور نوع نگاه آن جامعه به جهان هستي ميباشد و نيز ازآنجاييکه فرهنگ و سنن خاص هر جامعه ، پذيراي الگوهايي متناسب با آن جامعه بوده و بعضي از الگوها را رد ميکند، ارائه الگوي واحد و جهاني براي توسعه ، قطعًا اجرايي نخواهد بود؛ بنابراين براي برنامه ريزي توسعه شهري نياز است با بررسي شاخص هاي توسعه جهاني و تطبيق و تنظيم آن با ايدئولوژي و نيز فرهنگ بومي هر جامعه ، شاخص هاي توسعه شهري مجددًا تعريف و طراحي شده و الگوي توسعه مخصوص آن جامعه به دست آيد.
جمالينژاد، مهدي و سيدمحمدرضا طلاکش ؛ «تدوين اصول و مباني اسلامي برنامه ريزي شهري و منطقه اي بر اساس مباني مکتب فلسفي اصفهان با رويکرد پيشرفت و کاربردگرايي با توجه به شرايط موجود کشور»؛ مجموعه مقالات دومين کنفرانس الگوي ١٧٢ اسلامي ايراني پيشرفت : مفاهيم ، مباني و ارکان پيشرفت ، ج ٢، تهران : مرکز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت ، ١٣٩٢.