Abstract:
هدف پژوهش حاضر واکاوی چگونگی تضمین آزادی سیاسی و حقوقی افراد، از منظر قرآن بود. یافتههای این پژوهش که با رویکرد روششناسی تفسیر سیاسی قرآن انجام شد، حاکی از آن است که براساس تامل در قرآن و بامولفههای زیر میتوان آزادی در جامعه را از منظر قرآن تضمین کرد: گسترش و ترویج علم و آگاهی در بین مردم، عقلگرایی، تفکر و تدبر، نقد و انتقاد آگاهانه، هجرت مسئولانه، گفتوگوی پایدار در بین مردم و دولت با ملت. مولفههای پنجگانه فوق، منظومهای را شکل میدهد که با الهام از قرآن و نیازهای امروزین جامعه و تجربههای کسب شده بشری میتوان نظریه تضمین آزادی را ارائه کرد.
This project is aimed at analyzing the mechanism of legal and political freedom guarantee for individuals from Quran's perspective. The findings of this study, which were carried out using the methodological approach of political interpretation of the Qur'an, suggest that based on reflection on the Qur'an and the following elements, freedom in society can be guaranteed from the Qur'an's perspective: Promoting science and awareness among the people, rationalism, thoughtfulness, conscious criticism, responsible emigration, sustainable dialogue between the people and the state with people. The above five components form a system that is inspired by the Qur'an and the needs of today's society and human experience gained through the theory of guaranteeing freedom.
Machine summary:
یافتههای این پژوهش که با رویکرد روششناسي تفسير سياسي قرآن انجام شد، حاکی از آن است که براساس تامل در قرآن و بامولفههاي زير ميتوان آزادي در جامعه را از منظر قرآن تضمين كرد: گسترش و ترويج علم و آگاهي در بين مردم، عقلگرايي، تفكر و تدبر، نقد و انتقاد آگاهانه، هجرت مسئولانه، گفتوگوي پايدار در بين مردم و دولت با ملت.
با اين روش تأمّل و تدبر در آموزههاي قرآن جهت ارائه نظريه تضمين آزادي انجام شده و مولفههاي زير اركان ساخت اين نظريه را تشكيل ميدهند: 1- علم و آگاهی آگاه شدن انسان به حقوق و آزادیهای فردی و اجتماعی، مقدمه، درخواست و طلب آزادی است.
با وجود مصلحان بزرگ اعم از پیامبران، امامان و متفکران، زندگی انسان معمولاً با اوهام و خرافهها و عادتها و آگاهیهای کاذب آغشته بوده، همه روزه نیاز به پالایش دارد، به این دلیل اولین پیام پیامبر گرامی اسلام(ص) در قرآن آزادسازی انسان از سنتها و محدودیتهای خودساخته انسان بوده است: «و بارهای تکالیف سنگین و زنجیرههای جهل بیخبری و بدعت را که بر دوش عقل و جان آنان است، برمیدارد (اعراف، 151)، «یضع عنهم اصرهم و الاغلال التی کانت علیهم».
هرجا گفتوگو بوده، پیشرفت و توسعه در زندگی انسان هویدا شده است، عقل و عرف بشری نیز مهر تأیید به این شیوه میزند و دین اسلام نیز به عنوان آخرین و جامعترین دین است.
2– تخصص، علم و آگاهی در موضوع گفتوگو در قرآن کریم اصل تخصص و توانایی و کارآمدی به رسمیت شناخته شده است، درباره پادشاهی طالوت، علم و توان جسمی از مهمترین ویژگی حاکم جامعه مورد تأکید قرار گرفته است: «إنّ الله اصطفاه علیکم و زاده بسطة فی العلم و الجسم» (بقره، 247).