Abstract:
بدیهی است که آموزه قرآنی ولایت، یکی از عوامل نجاتبخش و هدایتآفرین در طول تاریخ بوده است. با کاوش در بستر تاریخی به پهنای 15 قرن، موفق به شناسایی بیش از 110 مفسر، و281 اثر تفسیری ریز و درشت از مدرسه تفسیری فارس شدیم. از بین این آثار، 82 اثر متعلق به تفاسیر موضوعی است و از بین این موضوعات، 11 مورد، اختصاص به آموزه قرآنی ولایت دارد، که در قالب عناوین مختلف چشمنوازی مینماید. رهیافت پژوهش آن است که مفسران مدرسه تفسیری فارس، از دیرباز به آموزه قرآنی ناب ولایت، اهتمام ویژهای داشتهاند، و خلق آثار تفسیری در این موضوع، مبین این مطلب است. پیدایش اولین اثر در حوزه تفسیر موضوعی و انتخاب موضوع ناب ولایت به عنوان نخستین موضوع انتخابی، دو اتفاق مبارک و همزمان در مدرسه تفسیری فارس در قرن چهارم میباشد. بیشترین آثار با عنوان «ما نزل من القرآن فی شان امیر المومنین علی» نشان از پیوند و حب عمیق قلبی مفسران این خطه با امام علی(ع) است. مفسران این مدرسه از قرون اولیه تا کنون به خوبی دریافتهاند که تبیین آموزه ناب ولایت، بدون نام مولا علی(ع) ممکن نیست.
Machine summary:
«معجم المؤلفين »(کحاله ، بي تا، ج ١٢: ٦٩) از محمد بـن ٢٩٠/فصلنامه مطالعات قرآني، سال يازدهم ، شماره ٤٢، تابستان ١٣٩٩ مؤمن الشيرازي با لقب فاضل ياد کرده و «نزول القرآن في شأن امير المؤمنين » را از آثار او برشمرده است .
جايگاه آموزه قرآني ولايت در تفاسير مفسران مدرسه تفسيري فارس /٢٩١ «تفاسير شيرازي از آيات درباره اهل بيت مورد استناد بسياري از دانشمندان شـيعي قـرار گرفته و گاهي تصريح شده که شيرازي به عنوان يکي از دانشمندان اهل سنت آيـه اي را به فلان شکل تفسير نمـوده اسـت ، چنانچـه در تفسـير آيـه ﴿فاسألواأهل الذکر إن کنتم لا تعلمون ﴾(انبياء/٧) گفته که منظور از اهل الذکر، اهل بيت نبوت و معدن رسالت و مختلف ملائکه (محل آمد و شد ملائکه ) هستند.
محمد مؤمن جزايري شيرازي جزايري شيرازي يکي ديگر از مفسران پرکار مدرسه تفسيري فارس ، و صاحب اثـر در حوزه تفسير موضوعي و حاشيه نويسي است .
آثـار تفسيري که مؤلف در زنـدگي خـود نوشـتش (تا زمـان ٣٦ سـالگي) بيـان نمـوده اسـت ، عبارت اند از: ما نزل من القرآن في شأن امير المؤمنين علي(ع ) تعليقه بر تفسير بيضاوي(همان ) شيخ محمد مفيد شيرازي يکي از خانواده هاي مشهور شيراز، خاندان امام جمعه است .
آيت الله لاري به دستور ميرزاي شيرازي و درخواست يکي از تاجران لار به ايران آمد و در جايگاه آموزه قرآني ولايت در تفاسير مفسران مدرسه تفسيري فارس /٢٩٧ لار سکونت نمود و به تدريس و تأليف مشـغول شـد.