Abstract:
آزادی تشکیل و فعالیت احزاب سیاسی در اسناد بینالمللی حقوق بشر و اکثر قوانین اساسی کشورهای جهان یک حق پذیرفتهشده و تضمینشده برای همه شهروندان بهشمار میآید. قانون اساسی ایران نیز این حق را برای همه شهروندان به رسمیت شناخته اما با ملاک قرار دادن اصول 9 و 26، تکالیفی را بر این نهادها بار مینهد. لذا باتوجهبه این اصول میتوان گفت استقلال، آزادی، وحدت ملّی، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی بهعنوان محدودیت نسبت به تشکیل و فعالیت احزاب سیاسی، از نظر قانون اساسی موجه شناخته شدهاند و میتوان آنها را با نگاهی بر اسناد بینالمللی و مسائلی چون نظم عمومی، حقوق، آزادیهای دیگران و ... که در این اسناد بهعنوان محدودیت به رسمیت شناخته شدهاند، قابلتوجیه دانست.
Freedom of association and political party activities in international human rights documents and constitutions of most countries is a right that guaranteed to all citizens. Iran's constitution recognized this right to all citizens but with the criterion of Articles 9 and 26, puts obligations on them. Thus, according to these principles can be said, the independence, freedom, national unity, Islamic standards and the Islamic Republic Foundation, as restrictions on the formation and activities of political parties, have been justified in terms of constitution and they can be looking at international documents that have been recognized as limitations justified such as public order, the rights and freedoms of others, etc.
Machine summary:
لذا باتوجه به اين اصول ميتوان گفت استقلال ، آزادي ، وحدت ملّي، موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي به عنوان محدوديت نسبت به تشکيل و فعاليت احزاب سياسي ، از نظر قانون اساسي موجه شناخته شده اند و مي توان آنها را با نگاهي بر اسناد بين المللي و مسائلي چون نظم عمومي، حقوق ، آزاديهاي ديگران و ...
لذا نوشتار حاضر به دنبال پاسخگويي به اين سؤالات است که اسناد بين المللي و قوانين اساسي کشورهاي جهان چه رويکردي نسبت به تشکيل و فعاليت آزادانه احزاب سياسي دارند و چه محدوديت هايي دراين زمينه از نظر آنان موجه ميباشد؟ قانون اساسي ايران با چه ملاکهايي آزادي تشکيل و فعاليت احزاب سياسي را به رسميت شناخته و چه شاخصه هايي را به عنوان محدوديت براي آن در نظر گرفته است ؟ ١- مفهوم آزادي احزاب سياسي چندگانه گرايي سياسي ايجاب ميکند که هر شهروند بتواند از ميان امکانات گوناگون و راه حل هاي متنوع بنابر سبک و سياق خود گزينش کند؛ به عضويت هريک از گروه بنديهايي که ميخواهد درآيد؛ و يا به نامزدها و راه حل هاي ارائه شده توسط يکي از آنها رأي دهد.
از همين روست که اصل ٢٦ قانون اساسي ايران ضمن شناسايي فعاليت احزاب سياسي، مواردي را هم به صورت تکليفي براي اين نهادها مقرر کرده است به عبارت ديگر، اين آزادي زماني قابلِ رعايت ، محترم و تضمين شده است که احزاب سياسي استقلال ، آزادي، وحدت ملّي و ...