Abstract:
اسناد بر جای مانده از حوادث تاریخی، در واقع بهترین و مطمئنترین ابزار و امکان را برای محققان فراهم میکند تا با تکیه بر آنها به عنوان مواد خام پژوهش، به نتایج و قضاوتهایی هرچه شفافتر و بیواسطهتر از وقایع دست پیدا کنند.از دورة تسلط عثمانی بر عراق، اسنادی مربوط به شهر سامرا بر جای مانده که حاکی از حوادث بزرگ تاریخی در این منطقه است و اینکه این شهر چه اندازه در سیاستگذاریهای اول عثمانی در عراق نقش اساسی و تعیینکننده داشته است. اسناد سیاسی مربوط به سامرا از آن جهت که بیانگر شیوة تعامل عثمانی با شیعه و مرجعیت دینی آنها و حاوی فتاوای جهاد در قضیة اشغال عراق توسط نیروهای مهاجم انگلیسی است، در این مقاله به طور خاص مورد توجه و بررسی قرار گرفته است.
Machine summary:
اسناد سیاسی مربوط به سامرا از آن جهت که بیانگر شیوه تعامل عثمانی با شیعه و مرجعیت دینی آنها و حاوی فتاوای جهاد در قضیه اشغال عراق توسط نیروهای مهاجم انگلیسی است، در این مقاله به طور خاص مورد توجه و بررسی قرار گرفته است .
اهمیت این اسناد از آن روست که نشانگر تعامل دولت عثمانی با شیعیان و مرجعیت دینی در شهر سامرا در عهد مرجع کبیر شیعه، صاحب فتوای تحریم تنباکو، میرزامحمدحسن شیرازی= پس از مهاجرت به سامرا در سال 1874میلادی است؛ علاوه بر اسناد مربوط به فتاوای جهاد که مراجع دینی شیعه در قبال اشغالگری انگلیسی در عراق در سال 1914میلادی صادر کردند.
م28 جمادیالاولی 1309ه30 کانون اول 1891مموضوع: موقعیت دولتهای عثمانی در قبال شیعیان عراقمحتوا: این سند، رمزگونه یا تلگرافی است که یکی از مأموران ردهبالای سپاه عثمانی ـ یعنی هدایت پاشا که در آن زمان، از طرف دولت عثمانی، ولایت شهر بصره را عهدهدار بوده ـ ارسال کرده است و در آن ضرورت برخورد قاطع علیه مذهب شیعه در بصره و به خصوص در العماره و المنتفک را، که سکونتگاه بعضی قبایل سنی بوده، یادآور شده است.
بسم الله الرحمن الرحیم (فتوای همه علما به وجوب جهاد) خدای متعال میفرماید: «خداوند جانها و اموال مؤمنان را میخرد تا در عوض، بهشت برای آنان باشد» و پیامبر9 فرمود: «جهاد دری از درهای بهشت است که خداوند برای دوستان ویژه خود گشوده است».