Abstract:
هدف: هدف این پژوهش طراحی و تبیین الگوی بومی اخلاق حرفهای مدیران دانشگاهها و شناسایی ابعاد و مؤلفههای آن بر اساس آموزههای نهجالبلاغه بود. روش: راهبرد این پژوهش، روش تحلیل مضمون بود. از طریق مطالعة عمیق و سطر به سطر کتاب گرانقدر نهجالبلاغه، مصادیق اخلاق حرفهای در آن با کمک نرمافزار Maxqda10 استخراج شد. یافتهها: در بررسی اولیة متن، 386 مضمون پایه شناسایی شد. مضمونهای دارای همپوشانی مفهومی، در 33 مضمون سازماندهنده جمعبندی و در نهایت، با سه مضمون فراگیر سازماندهی شدند. حاصل نهایی تحلیل متن نهجالبلاغه، منجر به ظهور الگوی بومی ایرانی- اسلامی، به عنوان «اخلاق حرفهای مدیران دانشگاهها» شد. مهمترین مؤلفهها عبارتند از: آزادی بیان و استقلال رای؛ خدمتگزاری؛ اعتدال و میانهروی؛ شفافیت و حقمداری، شایستهسالاری. نتیجهگیری: این پژوهش الگوی کامل و جامع اخلاق حرفهای را برای مدیران دانشگاهها ارائه کرد. رهنمودهای امام علی(ع) در این الگو میتواند به عنوان منشور اخلاقی مدیران دانشگاهها، استفاده شود.
Objectives:The purpose of the present study is to design and explain the native pattern of professional ethics of university managers and identify its dimensions and components based on the Nahj al-Balagha teachings. Method: The research strategy was content analysis. And through in-depth and line-by-line reading of Nahj al-Balagha's valuable books, professional ethics in Nahj al-Balagha was extracted with the help of Maxqda10 software. Results: In the initial review of the text, 386 basic themes were identified. Conceptual overlapping themes were summarized in 33 organizer themes and finally organized into three universal themes. The end result of Nahj al-Balagha's textual analysis led to the emergence of the indigenous Iranian-Islamic pattern as the "professional ethics of university administrators". The most important components are: freedom of expression and independence of the vote; servitude; moderation, meritocracy. Conclusion: This study presented a complete and comprehensive model of professional ethics for university managers. The guidelines of Imam Ali (AS) in this template can be used as a code of ethics for university administrators.
Machine summary:
بر اين اساس، پرداختن به مقولۀ اخلاق حرفه اي و ارتباط آن با عملکرد آموزشي اعضاي هيئت علمي،کارکنان و دانشجويان براي تحقق اهداف نظام آموزش عالي، اولويت سازماني و فراهم آوردن زمينه هاي اينگونه رفتارهاي اساسي در دانشگاه، واقعيتي لازم و ضروري است (مجدزاده و همکاران، ١٣٩٧: ٦٥).
(قلاوندي و احمديان، ١٣٩٦: ١٤٧) از آنجا که کشور ايران جامعه اي اسلامي است و شناخت مؤلفه هاي اخلاق حرفه اي مديران دانشگاهها در آن اهميت بسزايي دارد، توجه به اصول اخلاق حرفه اي در نهج البلاغه ، به عنوان دومين کتاب مهم شيعه که از امتيازات آن، جامعيت و کّليت آن است و همواره به اخلاق و اخلاقيات توجه داشته است ؛ بنابر اين ، تحليل مضمون خطبه ها و نامه ها و حکمتهاي امام علي(ع) در نهج البلاغه صورت ميپذيرد تا الگوي جامع و غني اخلاق حرفه اي براي مديران دانشگاهها تبيين شود و تا با اشاعه اين الگو در دانشگاههاي ايراني و ترسيم خط مشيهاي دانشگاهي و آموزشي متاثر از اين الگو و همچنين طراحي برنامه هاي دانشگاه با در نظر گرفتن معنويات و پرهيز از توجه صرف به ماديات در نظام اسلامي- ايراني موجبات تحول را در بخش آموزش عالي کشورمان فراهم آورد.
مقالۀ حاضر در تکميل پژوهشهاي انجام شده و با هدف ارائۀ الگوي اخلاق حرفه اي ايراني- اسلامي براي مديران در دانشگاهها، به صورت مشخص به دنبال پاسخگويي به اين سؤال است که الگوي اخلاق حرفه اي مديران دانشگاه مبتني بر آموزههاي نهج البلاغه چگونه است ؟ و اين الگو چه ابعاد و مؤلفه هايي بايد داشته باشد؟ ج) مباني نظري ١.
"The Responsibility of Managers from Imam Ali's Viewpoint, Emphasizing the Components of Professional Ethics".