Abstract:
مسئله ی فرسودگی و نوسازی بافت های فرسوده در دهه ی گذشته، کمابیش در تمام شهرهای کشور مطرح شده است. چرخه ی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری، از شناسایی درست محدوده و تفکیک آنها به محلّه های فرسوده آغاز می شود. شناسایی و رتبه بندی بلوک های فرسوده شهری، به عنوان گام اول نوسازی، یک ابزار مهم برای مدیریت شهری جهت برنامه ریزی منابع و سرمایه گذاری در نوسازی شهری است. هدف از این پژوهش، مطالعه ی نمونه ای محدوده ی شرقی منطقه 4 شهرداری تبریز می باشد که با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، شاخص های شناسایی میزان فرسودگی در آن، استخراج و نقشه های خروجی برای تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های بعدی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق محلات مورد مطالعه از نظر شاخص های فرسودگی کالبدی)مصالح عمده ، قدمت ابنیه، کیفیت ابنیه، نفوذپذیری و ریزدانگی قطعات مسکونی ( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از ان است که حدود 70% از محدوده دارای فرسودگی متوسط به بالا هستند که از این مقدار 1% مربوط به فرسودگی شدید و 27% مربوط به فرسودگی زیاد می باشد. همچنین به ترتیب درصد تأثیر در شدت فرسودگی، استحکام کالبدی( بخصوص کیفیت و قدمت ابنیه)، و شاخص نفوذپذیری مهم ترین عوامل موثر در شدت فرسودگی منطقه مورد مطالعه هستند.
Machine summary:
هدف از این پژوهش ، مطالعه ی نمونه ای محدوده ی بافت فرسوده منطقـه ٤ شـهرداری تبریز می باشد که با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، شاخص هـای شناسـایی میـزان فرسـودگی در آن ، استخراج و نقشه های خروجی برای تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های بعدی مـورد اسـتفاده قـرار گرفتـه است .
جدول شماره ٢ : مساحت بافت فرسوده منطقه ٤ تبریز {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع : (آمارنامه شهرداری کلانشهر تبریز،٢٣:١٣٩٠) / شکل شماره ٢ : موقعیت محدوده مورد مطالعه در منطقه ٤ بحث و یافته ها در این پژوهش از سه شاخص برای ارزیابی میزان فرسودگی بافت محدوده ی مـورد مطالعـه اسـتفاده شـده است (که پیش از این توضیح داده شدند) فرایند آن در جدول ٣ آمده است : ١-نفوذپذیری: با تعیین معابری که عرض کمتر از ٦ متر دارند؛ ٢-ریزدانگی: از راه تعیین پلاک هایی که مساحت کمتر از ٢٠٠ متر دارند؛ ٣-ناپایداری: با تعیین قطعاتی که سیستم سازهای نامناسب و ناپایدار دارند.
/ / / / / / / / / / / / / / شکل شماره ٦- نقشه فرسودگی محدوده به لحاظ قدمت ابنیه جدول شماره ٧-وضعیت بافت از لحاظ قدمت ابنیه {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} منبع :یافته های تحقیق پس از تهیه ی لایه ی مربوط به هرکدام از سه شاخص تعیین استحکام کالبدی بناها با هم پوشانی لایه هـا ، نقشه ی نهایی استحکام کالبدی ابنیه ی موجود در بافت فرسوده ی محـدوده آمـاده شد(شـکل ٧) و داده هـای موردنظر، مطابق آنچه در جدول ٨ ارائه شده است به دست آمد.